Eimreiðin


Eimreiðin - 01.07.1951, Qupperneq 125

Eimreiðin - 01.07.1951, Qupperneq 125
eimreiðin FRÁ BORÐI RITSTJÓRANS 237 vegna þess að brezka stjórnin hafði minnkað útborgun ágóðahlutar og með því orðið þess valdandi, að hundraðshluti íransstjórnar af út- borguðum arði rýrnaði. En samkomulag hélst ekki að heldur. Sterk þjóðernisalda hafði risið í landinu fyrir áhrif frá Indónesíu, Burma og Indlandi, og and- úðin gegn hinu erlenda olíufélagi óx og magnaðist. Raddir um, að viðbótarsamningurinn væri ófullnægjandi, mögnuðust í þjóðþinginu, og skipaði það nefnd til að athuga hann og gefa um skýrslu. Formaður þeirrar nefndar var þjóðernissinninn dr. Mossadeq. En hann hafði árið 1944 átt mestan þátt í, að Rússum tókst ekki að ná tangarhaldi á. olíulindum í norðurhéruðum landsins, sem þeir sóttust mjög eftir. Skýrsla nefndarinnar, sem lögð var fram í þinginu rétt fyrir árslok 1950, reyndist mjög óhagstæð fyrir olíufélagið. Forsætisráðherrann, dr. Razmara, vildi láta þingið samþykkja viðbótarsamninginn, en þjóðernisflokkurinn krafðist þess, að samningnum yrði hafnað og olíu- vinnslan þjóðnýtt. Dr. Razmara var myrtur 7. marz síðastl. Framdi ofstækismaður úr sértrúarflokki Múhameðstrúarmanna morðið. Eftir fráfall forsætisráðherrans bilaði vörnin fyrir viðbótarsamningnum fljótlega í þinginu, og leið ekki á löngu, unz þingið samþykkti þjóð- íiýtingu alls olíuiðnaðar í landinu. Fóru þó fram umfangsmiklar til- raunir til að koma á sáttum í deilunni og í veg fyrir þjóðnýtingar- áformin. Sérstakur sendimaður Trumans Bandaríkjaforseta, Averell Harriman, fór til Teheran til að reyna að koma á sáttum. En allar þær tilraunir mistókust, eins og kunnugt er. Brezka stjórnin lagði málið fyrir Alþjóðadómstólinn í Haag, sem gaf út þau fyrirmæli, að ekkert skyldi gert af hálfu stjórna Bretlands og Irans til að ganga á gerða samninga meðan málið væri til athugunar fyrir dómstólnum. Brezka stjórnin lýsti strax yfir því, að hún mundi hlíta þessum fyrirmælum, en íranska stjórnin lýsti yfir því, að hún teldi Alþjóða- dómstólinn vera með þessum fyrirmælum að blanda sér inn í innan- rikismál Irans, sem honum kæmu ekkert við, og mundi stjórnin því ekki taka neitt mark á fyrirmælunum eða fara eftir þeim. Síðan þetta gerðist hefur Angló-íranska olíufélagið kallað heim brezka starfsmenn sína í fran og hætt olíuvinnslu-rekstri sínum þar. Þjóðnýtingaráform írönsku stjórnarinnar virðist vera að komast í fram- kvæmd. En sagan um það, hvernig íran reyndist sú leið að selja á leigu viss innlend fríðindi útlendingum, er lærdómsrík fyrir aðrar þjóðir — og einnig vora. * * * NÝLEGA keypti íslenzka ríkið fyrir ærið fé vatnsréttindi, sem erlent félag hafði aflað sér hér á landi fyrir mörgum árum, en ekki komið í framkvæmd að nota eins og ætlað var. Má gera sér í hugar- lund hvílíkt geypiverð hefði orðið að greiða, hefði virkjuú erlenda félagsins komizt í framkvæmd, ef íslenzka ríkinu hefði þá gefizt kostur
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144

x

Eimreiðin

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.