Eimreiðin - 01.07.1956, Page 24

176
EIMREIÐIN
mála, og það allt að einu, þótt hann sé ekki hlutdrægur. Þar
að auki geta árlega orðið ráðherraskipti og úthlutunin þa
orðið „pólitískur" leiksoppur á milli ráðherranna. Er þá óviss-
an komin á hæsta stig fyrir listamanninn.
Samkvæmt 4. grein hefur heimspekideild háskólans og
menntamálaráð tillögurétt til ráðherrans um það hverjum
skuli veita launin eftir 3. grein, en eigi verður séð að tillögur
þeirra bindi hendur ráðherra mjög í úthlutuninni, vegna þoss
að fleiri munu tilnefndir en útvaldir verða, annars ætti til-
nefningin ekkert erindi til ráðherrans. Hann getur skrifað a
lista nöfn þeirra, sem hann hefur velþóknun á, eða eftir sínu
höfði og sent listann til ríkisféhirðis. Er þá úthlutuninni
lokið á þessu svo kallaða fasta fé til listamannanna, og verður
ráðherrann ekki öfundsverður af ráðstöfuninni, hvernig sern
hann fer að, fremur en úthlutunarnefnd nú.
Enn fremur segir í 3. grein: Engum má veita laun af fast
ákveðnu fé eftir þessari grein yngri en fertugum. Hlægileg vit-
leysal Það lítur ekki út fyrir, að höf. frv. séu sammála Jónasi
Hallgrímssyni, er segir í einu sinna sígildu kvæða: Margoft
tvítugur meira hefur lifað, o. s. frv., og: Oft dó áttræður og
aldrei hafði tvítugs manns fyrir tær stigið.
í 4. grein er sagt, að sækja megi um listamannalaun. Og
úr því það má, munu einhverjir gera það, og ef einhverjif
gera það, munu flestir gera það, þó að flestum sé það ógeð-
fellt. Nú er vitað, að mjög mörgum er þetta ógeðfellt. Hví
þá ekki að sleppa því?
5. grein verður ekki skilin öðru vísi en að helzt eigi a®
veita listamannalaun eftir efnum og ástæðum, ekki eftir list'
rænum afrekum listamanns, ef verk hans eru eftirsótt og selj-
ast vel, eða ef hann hefur annað starf launað og hefur unnið
að sínu listaverki í frístundum á meðan aðrir eru að skemmta
sér eða sofa. Eftir þessari grein á að veita launin í gustuka-
skyni. Minnir þetta óþægilega á gamlan og leiðan hrepp'
stjóra-hugsunarhátt. Hér gægjast fram annarleg sjónarmið,
sem ekkert koma listinni við, og listamaðurinn gerður að
gustukaskepnu og úthlutunin að góðgerðastofnun. Og urá
þessi grein hverfa með öllu.
6. grein kveður svo á, að listamannalaunum skuli fylgj3