Eimreiðin - 01.07.1956, Page 48

200
EIMREIÐIN
staðfesta fyrri hugmyndir hans um landið. Við verðum einnig
að minnast þess, að hinn brezki hermaður var innrásarmaður
í vissum skilningi, ef til vill vinveittur innrásarmaður, en eigi
að síður óboðinn, og hann var þátttakandi í hernámi stoltr-
ar þjóðar, sem var að búa sig undir að lýsa yfir sjálfstæði
sínu. Því varð hann ekki fyrir áhrifum hlýrrar vináttu og
gestrisni, eins og annars hefði getað orðið.
Af þessu leiðir það, að niilljónir manna þekkja ennþá lít-
ið sem ekkert til íslands nema nafnið eitt. Ef leitað væri
eftir frekari vitneskju, mundir þú sjálfsagt fá þær upplýsing-
ar, að landið lægi einhvers staðar langt í norðri í námunda
við norðurpólinn, og því myndi sjálfsagt haldið fram í hrein-
ustu alvöru, að þar byggju Eskimóar einir saman.
Staðreyndirnar tala allt öðru máli. Landið gæti eins vel
heitað Eldland og ísland. Það er með naumindum, að nyrztu
hlutar þess — Rifstangi og Grímsey — komist norður fyrir
heimskautsbauginn. íbúar þess eru vel menntaðir Norður-
landabúar, sem eiga langa og litríka sögu að baki og hafa
skapað sér virðulegan sess á sviði heimsbókmenntanna. Þeir
búa ekki í snjóhúsum, og á íslandi eru engir hvítabimir til-
Island er sannarlega undravert land, og sú staðreynd, að
það gæti eins vel heitað Eldland, er í sjálfu sér nokkur mæli-
kvarði á þá fjölbreytni og þær andstæður, sem þar er að finna.
Allt frá því að eldfjöll og jöklar urðu fyrst til, hefur þetta
eyland verið leiksoppur þeirra, og á hverjum fingri þess má
sjá ör elds og ísa. Ekki er heldur lokið veldi þessara máttar-
valda náttúrunnar, því að við rætur hins skjannahvíta jökul-
skalla má oft líta fagran dal, sem er næstum umlukinn gufu-
mökkum hinna heitu hvera. Þaðan, sem Geysir og Hekla
gjósa, þarf augað ekki lengi að leita til þess að finna hina
eilífu ísa Vatnajökuls, mestu jökulbreiðu Evrópu. Enn þann
dag í dag mætast þessar tvær höfuðskepnur á Islandi í hrika-
legum bardaga. Þegar eldgos eiga sér stað undir jökulbung-
unni, bráðnar heilt fjall af klaka- og snjóalögum á einni nóttu
og ryður sér braut fram til sjávar af ómótstæðilegu reginafh-
Slíkir atburðir eru nægilega algengir á íslandi til þess að
tunga íslendinga eigi yfir það sérstakt heiti — jökulhlaup
nefna þeir það. I marzmánuði árið 1947 varð Hekla þreytt