Eimreiðin - 01.01.1967, Side 78

58
F.lMRElÐlb!
var sér þess vel meðvitandi, enda minntist hann þess áður í um-
ræddu viðtali, að hann hafi átt góða konu. En seint verður það á
vog vegið eða með tölum reiknað, hvern hlut fórnfús eiginkona á
í afrekum manns síns á hvaða sviði sem er.
Fjórar fyrstu ljóðabækur Guttorms voru allar prentaðar í
Winnipeg, en þær eru: Jón Austfirðingur (1909), Bóndaclóttir
(1920), Gaman og alvara (1930), sem auk nýrri kvæða, hefur inni
að halda meginefnið úr eldri kvæðabókum hans, og Hunangsflugur
(1944). Á vegum Iðunnarútgáfunnar í Reykjavík kom því næst út
árið 1947 vönduð heildarútgáfa, Kvæðasafn, af kvæðum Guttorms
frarn að þeim tíma. Arnór Sigurjónsson rithöfundur hafði búið
kvæðasafnið undir prentun af mikili alúð og vandvirkni, og fylgdi
því úr hlaði með ítarlegri ritgerð um skáldið, þar sem æviferli
hans og skáldskap er lýst af þekikngu og samúðarríkum skilningi;
fjallar sú frásögn einnig um brautryðjendabaráttu íslendinga vest-
an hafs, og um þjóðræknis- og menningarviðleitni þeirra almennt,
en óhjákvæmilega kemur Nýja ísland þar mest við sögu.
í tilefni af áttræðisafmæli skáldsins gaf Helgafell í Reykjavík út
nýtt og allmikið safn ljóða hans, Kanadaþistill (1958). Síðan hefur
komið út eftir hann margt kvæða og vísna í blöðum og tímaritum
beggja megin hafsins, og verður nánar vikið að þeim síðar. Um
þýðingar kvæða Guttorms á erlend mál, aðalega á ensku, vísa ég
lesendum til framannefnds bæklings míns um skáldið.
En Gutormur kunni góð tök á óbundnu máli eigi síður en
stuðluðu. Bera leikrit hans því órækan vott, bæði þau, sem prent-
uð eru í safninu Tiu leikrit, sem Þorsteinn Gíslason gaf út í Reykja-
vík 1930, og þau, er síðan hafa komið út í íslenzkum tímaritum
austan hafs og vestan. I vestur-íslenzkum blöðum og tímaritum,
sérstaklega í Timariti Þjóðræknisfélagsins, á Guttormur einnig
merkilegar ritgerðir og erindi, sem bregða um margt birtu á líf
og baráttu Islendinga vestan hafs á frumbýlingsárunum, og eru
þær ritsmíðar svipmerktar frumleik skáldsins í hugsun og máli og
ríkri kímnigáfu hans. Hin seinasta af þessum ritgerðum, sem mér
er kunnugt um, er greinin „Sigurður Júl. Jóhannesson og íslenzka
hagyrðingafélagið í Winnipeg“, sem upprunalega kom í Lögbergi-
Heimskringlu um mánaðamótin maí-júní 1966, en var endurprent-
uð í Eimreiðinni, maí-ágúst 1966, og átti það vel skilið, því að hún
er bæði fróðleg og skemmtileg, og ber sitt sterka höfundarmark.