Uppeldi og menntun - 01.01.2003, Blaðsíða 115

GUNNHILDUR OSKARSDOTTIR
efnin og er það í samræmi við niðurstöður Solomons. Hins vegar virtust feðurnir
frekar hjálpa þegar um tæknileg verkefni var að ræða. í bresku rannsókninni tóku
feður líka frekar þátt ef um tæknileg verkefni var að ræða og þeir áttu það til að taka
verkið yfir og vinna það sjálfir (Solomon, 2003). Að dómi Lees og Solomons (1991)
kemur þetta vel heim og saman við almenn viðmið á heimilum þar sem karlmaður-
inn hefur oft meiri áhuga á tækni en konan. 1 lýsingu drengsins sem birt er í ramma-
greininni hér framar (sjá bls. 111 og 112) segir hann að mamma hans spyrji spurninga
eins og kennarar gera en pabbinn útskýri meira. Þó að þetta sé aðeins einstakt dæmi
og alls ekki hægt að alhæfa út frá því þá kemur þetta heim og saman við niðurstöð-
ur bresku rannsóknarinnar; á nokkrum heimilum hélt foreldri, venjulega faðirinn,
stuttan fyrirlestur um efnið fyrir barnið.
Foreldrar fundu bækur sem tengdust einu verkefninu í íslensku rannsókninni og
eitt foreldri sagðist hafa farið á bókasafnið til að fá bók um efnið. Þetta átti sér einnig
stað í bresku rannsókninni en þar kom fram að foreldrar fundu til bækur sem
tengdust efninu til að afla sér og barninu frekari upplýsinga.
Þótt þátttaka hafi verið almenn í öllum aldurshópum sýna niðurstöður að SHIPS-
verkefnið höfðar frekar til foreldra barna á yngsta stigi (1.-4. bekk) heldur en eldri
nemenda. Það virðist vera erfiðara að fara af stað með verkefni af þessu tagi þar sem
virkja á foreldra þegar börnin verða eldri. Þá hafa foreldrar oft ekki eins mikla yfir-
sýn yfir heimanám barna sinna og það sem er að gerast í skólanum. Að minnsta kosti
var það raunin hér því að skil voru ekki alveg eins góð í eldri bekkjum. I nokkrum
tilfellum fylltu eldri nemendurnir (í 5.-7. bekk) sjálfir út matsblaðið sem var ætlað
foreldrunum og sögðust hafa unnið verkefnið sjálfir og þyrftu enga hjálp. í nokkrum
tilfellum vissu foreldrarnir ekki einu sinni að barnið þeirra var með heimavinnu af
þessu tagi. Þetta kemur heim og saman við niðurstöður bandarískrar rannsóknar sem
gerð var á náttúrufræðiverkefnum, Science Kits, sem nemendur tóku með sér heim og
unnu þar. Þar virtist sem heimaverkefnin höfðuðu meira til yngri nemenda grunn-
skólans og foreldrar yngri nemenda virtust móttækilegri fyrir því að vinna með börn-
unum sínum en foreldrar eldri nemenda (Gennaro og Lawrenz, 1992).
Eins og áður hefur komið fram voru kennarar og fagstjórar almennt á þeirri
skoðun að markmið, áherslur og viðfangsefni sem tekin eru fyrir í SHIPS-verkefninu
falli mjög vel að markmiðum og áherslum aðalnámskrár grunnskóla 1999, bæði hins
almenna hluta og náttúrufræðihlutans. Þetta átti einnig við í bresku rannsókninni en
þar kom fram í viðtölum við skólastjóra að þeir voru mjög ánægðir og sögðu mikil-
vægt hvað verkefnin féllu vel að markmiðum skólanámskár skólanna.
Eftir að hafa skoðað úrvinnslu nemenda, setið í kennslustundum og rætt við
nokkra nemendur er það skoðun mín að vinna af þessu tagi eigi fullt erindi inn í
skólastarfið. Verkefnin eru ólík og sum þeirra höfða meira til barnanna en önnur líkt
því sem gerist með aðra skólavinnu og verkefni. Nemendur vinna verkefnin í um-
hverfi sem þeir þekkja og á þeim hraða sem þeim hentar. Samræðurnar eru ekki eins
á heimilinu og í skólanum og nám sem fram fer á heimilinu er ekki eins og nám í skól-
anum. Foreldrar og börn læra hvert með öðru og hvert af öðru; þetta eykur sjálfs-
traust og öryggi bæði barna og foreldra (Solomon og Lee, 1992).
113