Ægir - 01.02.1944, Blaðsíða 43

Æ G I R
73
í>agt munu báðar þessar þjóðir leggja á-
berzlu á að fullnægja eins raiklu af neyzlu-
þörf sinni og þær geta. Sumir gera sér þó
vonir um markaðsauka á þann veg, að héð-
an verði hafinn útflutningur á nýjum fislci
í flugvélum, en með því móti megi koma
fiski svo að segja daglega á markaðinn. Það
er ekki ósennilegt að þetta verði reynt, en
við það kemur þó ýmislegt til athugunar.
L'mbúðir og fliitningskostnaður verður
'afalaust miklu hærri en með skipum, og
því getur varla komið til greina að annað
en verðmætustu tegundir fisks verði flutt
þannig, eins og t. d. alls konar flatfiskur.
Auk þess er naumast hægt að gera ráð fyrir,
að þessi útflutningur geli orðið, um langa
framtíð, nema frá takmörkuðu veiðisvæði
í nágrenni við flugvöll og þá líklega aðeins
frá Faxaflóa, Og' svo er enn eitt. Ætli neyt-
endur leggi svo mikla áherzlu á að fá fisk-
inn alveg nýjan, að þeir vilji þess vegna
greiða miklu hærra verð fyrir hann. Það er
vert að athuga, að munurinn á tímalengd,
sem fer til fiutningsins héðan á þenna hátt
og á skipum frá Danmörku, er ekki mikill.
F,n fyrir ófriðinn varð sú raunin á, að verð-
munurinn á dönskum og íslenzkum fiski,
var að jafnaði ekki mikill í Bretlandi. Ég
held að rétt sé að gera sér ekki vonir um
verulegan markaðsauka með þessu móti.
En hins vegar er ekki nein fjarstæða að
búast við þvi, að þetta geti orðið að notum
og sjálfsagt er að reyna það.
Flestir líta svo á, að i framtíðinni verði
mestur hlutinn af fiski héðan fluttur út
hraðfrystur. Þetta er lika mín trú, en ég
hcld, að það eigi enn þá langt í land, að
þessi markaður sé nægilega tryggur fyrir
stórútflutning. Þrátt fyrir það, að við erum
uú færir um að framleiða þessa vöru í þvi
nær öllum veiðistöðvum á landinu, höfum
við, enn sem komið er, ekki fengið teljandi
markað fyrir freðfisk nema i einu landi.
Og fyrir ófriðinn var salan þangað ekki
mikil, að minnsta kosti ekki ef miðað er
við framleiðslugetu okkar nú, en hún mun
nú nálgast það að vera um 50 þús. smál.
á ári. Hinsvegar er ástæða til að ætla, að
möguleikar séu til sölu annars staðar en í
Bretlandi, en það er engan veginn víst, að
þeir möguleikar verði að notum svo fljótl,
sem okkur væri þörf á eða miklar sölur
tryggðar strax að ófriðarlokum.
Síðast liðið ár voru frvst hér um 15 þús.
smál. af alls konar fiski, og er það að fisk-
magni samsvarandi þriðjungi af saltfisk-
framleiðslunni fyrir slríð, þegar miðað er
við meðaltal 5 síðustu áranna á undan.
Útflutninginn til Bretlands nú, má vafa-
laust telja stríðsfyrirbrigði að verulegu
leyti, og því fremur óvíst, hvað verða kann
um sölu þangað að ófriðnum loknum. Þó
er það vafalaust, að neyzla á þessum fiski
hefur aukizt meðal Breta þessi ár og nokk-
urnveginn víst, að hún verði framvegis
jneiri en hún var fyrir 4—5 árum, án þess
að nokkurt óvenjulegt ástand komi til, enda
var útflutnirigurinn 1929 ekki nema 2500
smál. Menn, sem eru kunnugir þessum mál-
um, ségja þó, að eftirspurn eftir hi-aðfryst-
um fiski sé sem stendur fullt eins mikil í
London, eins og eftir ísuðum fiski, en bæta
því við, að þetta muni að verulegu leyti
vera af því, að ísaði fiskurinn er oft orð-
inn slæmur og miklu verri en á friðartim-
um. Og með tilliti til framtíðarhorfa má
ekki gleyma því, að Bretar eru taldir nokk-
uð ihaldssamir og seinir að taka upp nýjar
venjur. Það þarf því ekki að koma á óvart,
þó neyzluaukningin á freðfiski yrði hægfara
að ófriðnum loknum, þar sem gera verður
ráð fyrir að þá verði einnig gnægð nýs
fisks á boðstólum. Gamlar venjrir eru líf-
seigar og nýjar ekki teknar upp fyrr en
kostir þeirra eru orðnir þekktir og þykja
ótvíræðir. Við íslendingar erum ekki á-
litnir sérlega ihaldssamir, en hvernig geng-
ur með sölu freðfisks hér í Reykjavík?
Fisksalar segja, að hann sé lítið keyptur,
el' nýr fiskur fæst. Sé aðeins um freðfisk
að ræða, er mest spurt um ýsuflök, og þau
laka margir jafnvel framyfir nýjan þorsk,
tn sala á freðnum þorski er afar treg, þó
ckkert sé á boðstólum annað. Þessi trega
sala sýnir, að jafnvel hér tekur það alllang-
an tima að almenriingur átti sig á, að freð-