Ægir - 01.02.1944, Síða 59

Æ G I R
89
fráskildum. Verkunarlaun 3 kr. af skpd.
takist af óskiptu.
Almenn ákvæði.
Skipverjum skal skylt að vinna öll skips-
verk og afla beitu án sérstakrar þóknunar,
og starfa kauplaust að ofan- og uppsetn-
ingu skipsins, ef hvort um sig tekur eigi
lengri tíma en 8 daga, en taki ofan- og
nppsetningin lengri tírna ber skipverjum
þóknun fyrir þann tímann, sem fram yfir
er, sem þó má eigi hærri vera en 10 kr.
um vikuna eins og þeim líka ber fæði frá
skipinu allan þann tíma, sem á ofan- og
nppsetningu stendur.
Um beitu o. fl. var að öðru Ieyti ákveðið,
að fiskist meira af smokkfiski eða síld, en
skipið þarf að brúka til beitu, eða finni
það hval eða hlotnist önnur höpp skal það
skiptast til helminga milli skipverja og út-
gerðarmanns. Sama gildir og um lifur, sem
skipverjum skal skvlt að hirða, ef kraf-
izt er.
011 ráðning upp á kaup og premiu af
stykkjatali skal afnumin.
Lokaákvæði samþykktarinnar hljóðar
svo:
.,Til þess að hægt sé að hafa eftirlit með
að ekki verði skortur á veiðarfærum, mat
o. s. frv. ber skipverjum að kaupa þetta af
utgerðarmanni eða þeim hann til vísar,
eins og útgerðarmaður hefur heimtingu á
að kaupa veiðina af skipverjum fyrir al-
inennt verð. Þó skal skipverjum heimilt
að hafa feitmeti frá heimilum sínum.
Sannist að menn séu öðru vísi ráðnir en
að framan er skráð, skuldbindur sá af oss,
er sekur verður, sig til að borga 200 kr.
sekt fyrir hvert einstakt brot.“
Ekki stóðu þessar sainþykktir vest-
firzkra þilskipaeigenda lengi. Mun þeim
ekki hafa verið fylgt í öllu nema sumurin
1895 og 1896. Glæddist þá afli aftur, og oft
gekk treglega að fá fullar áhafnir á öll þil-
skipin. Varð þá mörgum útgerðarmann-
inum fyrir, að bjóða heldur nokkur fríð-
indi en að skipið þvrfti að hætta veiðum
eða fara út til veiða allt of fáliðað. En í
Pétur J. Thorsleinsson,
Bildudal.
höfuðatriðum voru kjörin þau, sem sam-
þykktin greinir, allt frain til 1910 eða jafn-
vel til 1914, að áhrif fyrri heimsstyrjaldar-
innar byltu þessu til, og svo hinn hraðvax-
andi útvegur stærri og smærri vélbáta.
Þótti þar þénustuvon meiri, en færaskakið
á þilskipunum. Margir héldu samt trjrggð
við þilskipin. Þeir sögðu, að krókurinn sinn
hefði hingað til bjargað búi sínu og höfðu
á því átrúnað, að hann myndi drýgstur
reynast. Var það og svo, að góðir dráttar-
menn höfðu furðu góða atvinnu á þilskip-
unum. Þótti sá slakur dráttarmaður á vest-
firzku þilskipunum, sem ekki hafði í sinn
hlut (hálfdrælti) 5—800 krónur yfir út-
haldstímann, sem venjulegast var frá 15.
apríl til ágústloka. í góðum aflaárum höfðu
einstöku aflaldær nokkru meira en að ofan
getur, eða allt upp i þúsund krónur yfir
úlhaldstímann, og örfáir eða hæstu drátt-
armennirnir jafnvel enn meira. Þótti það
nlikil þénusta i þá daga — og var það líka,
þegar bezt gekk. En þau árin voru líka
mörg, sem lítið aflaðist, og þá varð að fá
lánað hjá útgerðarmanninum til þess að
geta lifað af veturinn, í von um að næsta
sumar bætti úr,; borgaði lánið og veitti af-
gang fyrir brýnustu lífsnauðsynjum, og
oftast fór það svo, að betur rættist úr en
áhorfðist, en stundum kom líka böl fyrir
björg. Sum þilskipin strönduðu í ofviðrum,
en önnur fórust með allri áhöfn. Voru þá
höggvin djúp og stór sár i margan rann,
sem seint vildu gróa.
En út i slíka sálina skal hér ekki frekar