Tímarit lögfræðinga - 01.01.1960, Blaðsíða 79

hafa þetta í huga, þegar áætla skal hve mikið fangelsis-
rými er nauðsynlegt.
Á síðastliðnum fimm árum hefir enginn verið dæmdur
til öryggisgæzlu hér á landi. Gæti það bent til þess, að í
náinni framtíð verði eigi mikil þörf fyrir fangelsisrými
til þeirra hluta. Slíkt er þó eigi unnt að sjá fyrir og er
óhjákvæmilegt að gera ráð fyrir, að slík tilvik geti gerzt,
að beita þurfi öryggisgæzlu.
Skýrslur um gæzluvarðhald hér á landi eru ekki til,
hvorki um fjölda gæzlufanga né tímalengd varðhaldsins.
Getur þetta — eðli málsins samkvæmt — verið mjög
breytilegt frá ári til árs, en yfirleitt er því meiri þörf á
húsrými til gæzluvarðhalds sem lögsagnarumdæmi eru
fjölmennari og einkum er þess þörf í stærri kaupstöðun-
um. Er það höfuðnauðsyn í rannsókn fjölmargra opin-
berra mála, að unnt sé að geyma og einangra sakborn-
inga í gæzluvarðhaldi, jafnvel marga samtímis í sama
máli í langan tíma. Sé slíkt eigi unnt, getur það torveld-
að mjög rannsókn mála og jafnvel orðið til þess, að ókleift
reynist að upplýsa þau. Verður því í fangahúsum lands-
ins að gera ráð fyrir ríflegu húsrými til gæzluvarðhalds
og búa svö um hnútana, að gæzlufangar geti ekkert sam-
band haft við aðra, hvorki innan húss né utan, nema sam-
kvæmt reglum fangahússins og fyrirmælum hlutaðeig-
andi dómara.
Eitt frumskilyrði þess, að yfirvöldum og lögregluliði
takist að gegna löggæzluhlutverki sínu er það, að greiður
og sæmilega nærtækur aðgangur sé að fangahúsi til
geymslu handtekinna manna. 1 sumum kaupstöðum og
kauptúnum landsins eru slík fangahús. Nokkur þeirra
teljast viðunandi, en önnur ekki, og á hið síðarnefnda ekki
hvað sízt við um fangageymsluna í lögreglustöðvar-
kjallaranum í Reykjavík, sem er óviðunandi eins og fram
kemur í áðurnefndu bréfi lögiæglustjórans, dagsettu 5.
júní s.l. I enn öðrum kaupstöðum og kauptúnum og í sveit-
um eru engin slík fangahús eða fangage.vmslur og er það
Tímarit lögfrceöinga
77