Tímarit lögfræðinga - 01.01.1965, Page 18
er sleppt ákvæðinu um, að sýslumenn skuli vera af goða-
ættum.x) Sama er að segja um sáttmála Islendinga við
Magnús konung 1320.1 2) 1 áðurnefndum ályktunum Al-
þingis er ekki minnst á þetta álcvæði, enda er gildi þess,
frá almennu sjónarmiði séð, ekki eins mikilvægt. Þetta
ákvæði var hins vegar mjög þýðingarmikið við samnings-
gerðina á sinni tíð. Goðarnir voru auðvitað fúsari til þess
að gefa upp goðorð sín mótþróalaust, gegn forgangsrétti
til sýslumannsstarfa, sem þeim var þá heitið fyrir sig og
afkomendur sína.
Krafa um lærdóm eða sérmenntun hefur ekki verið
gerð til sýslumanna á þessum tímum. Þá var heldur ekki
um að ræða neina viðurkennda opinbera stofnun, sem
veitti kennslu i lögvísindum. Sýslumönnum var auðvitað
nauðsynlegt að vita sem bezt skil á gildandi lögum til þess
að geta rækt störf sín sómasamlega. Flestir þeirra hafa
án efa þekkt vel til laga, þó sjálfsagt hafi lagaþekking
þeirra verið mjög misjöfn. Við lok þessa timabils örlar
fvrir breytingum í þessum efnum. 1 bréfum konungs frá
1688 og 1721 er t. d. minnst á lögfróða sýslumenn „—
nogle af de lovkyndigste Sysselmænd —“3) 1 konungs-
bréfum frá 1688 og 1718 er minnst á, að þinghöld séu lög-
leg og lialdin af „lovkyndige Lavmænd, Sysselmænd og
Laugrettesmænd“.4)
Samkvæmt 4. gr. réttarbótar 1314 var þeim fyrirboðið
að vera lénsmenn, sem eigi eru fullveðja að bæta aftur, ef
þeir taka óréttilega, utan hændur samþykki annað. 1 þessu
sambandi er lénsmaður líklega sama og sýslumaður. Sam-
kvæmt Alþingisdómi frá 1574 var lénsmaður talinn vera
svo mikið sem sýslumann.5) Verður þá liklega að álykta,
1) í. F. II, 335.
2) í. F. II, 497.
3) Lovs. f. Isl. I, 472, og II, 32.
4) Lovs. f. Isl. I, 478, 740.
5) A. í, 232—236.
12
Timarit lögfrœðinga