Tímarit lögfræðinga - 01.01.1965, Page 56
leysa vandann á sviði menntamála, atvinnumöguleika,
lífsskilyrða og félagslegrar aðlöðunar. Þetta var vissulega
hægfara þróun, en í augum manna í Suðurríkjunum virt-
ist þetta báðum aðilum fyrir beztu. Það er og rétt, að
um miklar framfarir hafði verið að ræða, að því er
marga svertingja í Suðurríkjunum snerti.
En þegar Hæstiréttur dæmdi málið Brown gegn eftir-
litsnefnd árið 1954, kom fram alveg nýtt sjónarmið.
Það var á þá leið, að aðskilin aðstaða, þótt jöfn væri,
fullnægði ekki ákvæðum um jafna vernd laganna, sem
gert væri ráð fyrir í stjórnarskránni, þar eð aðgreining
kynþáttanna ein vekti vanmetakennd í huga svertingja.
og hindraði, að þeir.næðu sama stigi og hvítir menn. 1
augum Suðurríkjamanna var þetta hrein sálfræðirök-
vísi, samin af Gunnari Myrdal, sænska félagsfræðingnum,
enda ekki getið neins tölvísindalegs grundvallar. eða
heimilda til að færa sönnur á þetta. öllum Suðurríkja-
húum til undrunar féllst þó Hæstiréttur á röksemdir
Myrdals og kvað upp þann dóm að ekki mætti aðgreina
kynþættina í menntastofnunum einstakra ríkja.
Forsendur dómsins voru þessar:
1. Sama ytri aðstaða, fólgin í skólabyggingum og
tækjum, nægir ekki til að fullnægt sé ákvæði
stjórnarskrárinnar um „jafna vernd“, af því að
hún er ekki aðalatriði menntunar.
2. Kennarar með sömu hæfileika nægja ekki til að
bæta úr þessu, þar eð sú staðreynd, sem fólgin
er í aðgreiningu, er í sjálfri sér vitnisburður um
misrétti.
3. Aðgreining kynþáttanna í menntamálum er i
sjálfu sér misrétti, af því að hún vekur tilfinn-
ingu um ójafna aðstöðu kynþáttanna í þjóðfélag-
inu, er getur haft áhrif á hugsunarhátt nemenda,
svo að þeir verði haldnir vanmetakennd.
Þegar Brownmálið kom aftur fyrir rétt, viðurkenndi
50
Tímarit lögfræðinga