Tímarit lögfræðinga - 01.01.1965, Page 40

þrjózku og illvilja og öðrum til viðvöriuiar slika refsing
með húðláti hljóta, sem sá lætur á leggja, er konungsvald
hefur í hendi og á ofan hálf mörk til konungs.:)
Samkvæmt réttarbót konungs frá 1314, skvldi sýslu-
maður taka góðs skuldara, sem í vanskilum er, með vit-
orði skilríkra bænda og Ijúka hverjum sina skuld, ef tii
vinnst, ellegar missi hver sem tala rennur til. -) Hliðstætt
ákvæði þessu er í annarri réttarbót konungs frá 1330. Þar
var sýslumönnum boðið að kveðja með sér fjóra skilríka
menn og láta meta af góðsi skuldara, sem vanskil gerði
við kaupmenn svo mikð, sem skuldinni svarar.1 2 3) 1 dómi,
sem gekk árið 1588, er talað um, að sýslumaður og bænd-
ur fari heim til skuldara, sem ekki lyki skuld sinni, svo
sem vera bar, og virði skuldina eftir lögum.4) Með Al-
þingisdómi frá 1603 var sýslumaður skyldaður til að fram-
fylgja dómi um afhendingu jarða til Hólastóls.5 6) Árið
1604 var dómur staðfestur á Alþingi, sem ákvað, að upp-
tækt sé af sýslumanni svo mikið fé skuldara, sem hann
eigi að lúka með vitorði skilrikra manna. °) Með dómi,
sem gekk árið 1607, var sýslumaður skyldaður til að virða
af góðsi svo mikið, sem sluild nemur ásamt þeim, sem
hann nefnir með sér. 7) Af þeim tilvitnunum, sem hér
voru raktar, má álykta, að sýslumaður liafi átt að annast
framkvæmd fjárnámsgerða og jafnvel skiptagerðir i
þrotabúum.
3. Innheimtu- og fésýslustörf.
Með Gamla sáttmála hétu Islendingar að gjalda kon-
ungi skatt og þingfararkaup slíkan, sem lögbók vottar.
1) A. í. III, 341.
2) í. F. II, 393—394.
3) í. F. II, 648—649.
4) A. í. II, 117.
5) A. í. IV, 202.
6) A. í. III, 341.
7) A. í. IV, 53.
34
TimariL lögfræðinga