Tímarit lögfræðinga - 01.04.2000, Blaðsíða 43

rætt þegar gerð er grein fyrir reglum um lok ábyrgðarskuldbindingar og er því
utan efnis þessarar greinar.
4.3.4 Uppsögn ábyrgðar
Þegar kröfuábyrgð er viðvarandi þannig að hún taki til þeirra skuldbindinga
sem stofnast síðar á hendur aðalskuldara kann ábyrgðarmaður að hafa áskilið
sér rétt til að segja ábyrgðinni upp. Einnig verður talið í samræmi við almennar
reglur kröfuréttar að ábyrgðarmaður geti sagt upp ótímabundinni viðvarandi
ábyrgð. Með uppsögn ábyrgðar takmarkar ábyrgðarmaður skuldbindingu sína
gagnvart kröfum sem stofnast á hendur aðalskuldara eftir að uppsögnin tekur
gildi. Uppsögn kröfuábyrgðar er ákvöð og um hana gilda reglur samningaréttar
um ákvaðir.
Uppsögn ábyrgðar getur verið háð því að kröfuhafi fái hæfilegan frest þar til
uppsögnin tekur gildi. Sá frestur er ýmist ákveðinn í samningi ábyrgðarmanns
og kröfuhafa eða leiðir af ólögfestum reglum. Þegar ekki hefur verið samið sér-
staklega um lengd uppsagnarfrests verður að ætla kröfuhafa ráðrúm til að koma
í veg fyrir að frekari skuldbindingar stofnist á hendur aðalskuldara. Hvað talið
verður hæfilegt í þeim efnum veltur á atvikum hverju sinni. I sumum tilvikum
getur kröfuhafi þegar í stað stöðvað viðskipti aðalskuldara og ætti það til dæmis
við um úttekt af hlaupareikningi í lánastofnun. Ef aðstæður eru á þennan veg
tekur uppsögn ábyrgðarmanns þegar gildi. í öðrum tilvikum verða viðskipti
ekki stöðvuð fyrirvaralaust, svo sem ef kröfuhafi er bundinn af samningi við
aðalskuldara. Þá getur kröfuhafi fyrir sitt leyti þurft að segja upp þeim samningi
og verður hann að hafa til þess hæfilegt svigrúm án þess að ábyrgð til
tryggingar á efndum samningsins falli úr gildi.68
I samningi um kröfuábyrgð kann að vera ákvæði um að hún sé óuppsegjan-
leg. Ákvæði af því tagi eru almennt bindandi en þó getur í einstaka tilviki verið
unnt að víkja til hliðar á grundvelli 36. gr. SML. Á það sérstaklega við ef
fjárhag aðalskuldara hefur hrakað verulega.69
4.4 Aukaliðir kröfu
4.4.1 Almennt
Með aukaliðum kröfu er átt við aðra hluta kröfunnar en höfuðstól, svo sem
vexti, verðbætur, dráttarvexti og innheimtukostnað. í framkvæmd er algengt að
beinlínis sé tekið fram í skilmálum ábyrgðar að skuldbinding ábyrgðarmanns
68 Hans Viggo Godsk Pedersen: Kaution, bls. 47; H. Krag Jespersen: Kaution, bls. 24-25;
Henry Ussing: Kaution, bls. 44-46. Almennt um uppsögn samninga vísast til Bernhard Gomard:
Obligationsret, 1. del, bls. 16-19.
69 Hans Viggo Godsk Pedersen: Kaution, bls. 47.
37