Tímarit lögfræðinga - 01.04.2000, Blaðsíða 64

auk þess sem við bættust blandaðir dómar. Eftir lagabreytinguna, þ.e. á árinu
1998, voru hlutföllin þau að u.þ.b. 17,6 % þeirra sem luku samfélagsþjónustu á
árinu höfðu gerst sekir um auðgunarbrot, 67% um umferðarlagabrot, 5,5% um
frkniefnabrot, 1,1% um kynferðisbrot, 5,5% um ofbeldisbrot og 3,3% um önn-
ur brot. I þessu sambandi má nefna að gildissvið samfélagsþjónustunnar verður
útvíkkað enn frekar. A dögunum var samþykkt frumvarp um breyting á lögum
um fangelsi og fangavist sem er fólgin í því að unnt verður að fullnusta
vararefsingar með samfélagsþjónustu. Breytingamar öðluðust gildi 1. janúar
2000.
2.4 Akvörðunartaka
í 1. mgr. 24. gr. 1. 48/1988 segir að Fangelsismálastofnun ákveði hvort refsi-
vistardómur verði fullnustaður með samfélagsþjónustu og hvaða samfélags-
þjónustu dómþoli sinni í hverju tilviki. Sama gildir um á hve löngum tíma
samfélagsþjónusta skuli innt af hendi en sá tími skal þó aldrei vera skemmri en
tveir mánuðir. Eins og fyrr sagði er samfélagsþjónustan frá 40 upp í 240
klukkustundir og jafngildir 40 klukkustunda samfélagsþjónusta eins mánaðar
refsivist. Dómþoli sem dæmdur hefur verið í 30 daga fangelsi innir því af hendi
40 klukkustunda vinnu sem dreifist á 2-3 mánuði, 60 daga fangelsi jafngildir 80
klukkustunda vinnu á 4-5 mánuðum og svo koll af kolli.
Hjá Fangelsismálastofnun eru umsóknir um samfélagsþjónustu teknar fyrir
vikulega á sérstökum fundum. Sá starfsmaður stofnunarinnar sem sinnir þess-
um málaflokki tekur persónuskýrslu og undirbýr málin. Að því búnu útbýr hann
skriflega tillögu að niðurstöðu um það hvers konar samfélagsþjónusta sé
hentugust og hvaða vinnustaður komi þá helst til greina. Málsgögnin eru svo
yfirfarin af sérfræðingum stofnunarinnar og forstjóra, þau eru rædd og
sameiginlega er komist að niðurstöðu. Telji menn ástæðu til frekari gagnaöfl-
unar er málinu frestað til næsta fundar. Þetta form á ákvarðanatöku er svo til hið
sama og er ákvarðanir eru teknar um reynslulausnir. Tel ég þetta form tryggja
vandaða málsmeðferð þar sem sjónarmið allra þeirra sem um málin fjalla
komast til skila. Ekki fer fram munnlegur málflutningur enda ekki gert ráð fyrir
slíku í lögum. Stjómvald hefur hins vegar heimild til þess að ákveða að mál
skuli flutt munnlega á kærustigi, sbr. 30. gr. stjórnsýslulaga.
2.5. Framkvæmd og eftirlit
Fangelsismálastofnun annast framkvæmd samfélagsþjónustu eftir að hún er
ákveðin og fer með yfirumsjón eftirlits. Verður ekki sérstaklega vikið að
þessum þætti samfélagsþjónustunnar. Þó má nefna að í 25. gr. laga um fangelsi
og fangavist eru nefnd skilyrði samfélagsþjónustu en jafnframt eru þau öll
upptalin í samfélagsþjónustuskírteini því sem vikið er að í 2. mgr. greinarinnar
en þar segir að áður en fullnusta eigi refsivist með samfélagsþjónustu skuli
kynna dómþola ítarlega þær reglur er gilda um hana og staðfesting hans fengin
58