Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.04.2000, Blaðsíða 17

Tímarit lögfræðinga - 01.04.2000, Blaðsíða 17
efndum aðalkröfu og því getur greiðsluskylda ábyrgðarmanns fyrst orðið virk þegar aðalskuldari hefur vanefnt skuldbindingu sína. Það eitt er hins vegar nægjanlegt þegar um sjálfskuldarábyrgð er að ræða. Skiptir engu hvort vanefnd aðalskuldara verður rakin til skorts á greiðsluvilja eða greiðslugetu. Kröfuhafi þarf ekki að hafa leitað fullnustu hjá aðalskuldara og ábyrgðin fellur ekki niður þótt aðalskuldari sé gjaldfær. Þá getur ábyrgðarmaður ekki krafist þess að jafnframt því að leita fullnustu hjá honum sé leitað fullnustu hjá aðalskuldara.6 í H 1995 328 sagði svo um þetta: „Þar sem krafan var gjaldfallin, var honum [kröfuhafa] í sjálfsvald sett, hvort hann leitaði fullnustu hennar hjá aðalskuldara eða sjálfskuldarábyrgðarmönnum, einhverjum þessara eða öllum í senn“. Samkvæmt því sem hér hefur verið rakið verður greiðsluskylda samkvæmt sjálfskuldarábyrgð virk ef gjalddagi aðalkröfu líður án þess að skuldari efni og ástæður þess verða ekki raktar til aðstæðna eða atvika sem kröfuhafi ber ábyrgð á. Skylda aðalskuldara til að efna getur verið háð því að kröfuhafi beini til hans áskorun um efndir. I þeim tilvikum yrði greiðsluskylda samkvæmt sjálfskuldar- ábyrgð ekki virk fyrr en kröfuhafi hefur réttilega krafið aðalskuldara um greiðslu. Hér má nefna í dæmaskyni að skuldara handhafaskuldabréfs ber ekki að greiða fyrr en krafist er greiðslu enda getur hann áður hvorki vitað hverjum né hvar hann á að greiða.7 Hafi skuldari bréfsins ekki verið krafinn í samræmi við þetta getur kröfuhafi ekki gengið að sjálfskuldarábyrgðarmanni. I einstaka tilvikum kann að vera ónauðsynlegt að beina áskorun að aðalskuldara til að sjálfskuldarábyrgð verði virk svo sem þegar því er samfara veruleg fyrirhöfn eða kostnaður þar sem skuldari er fluttur af landi brott eða ef það reynist ekki unnt vegna þess að óvíst er hvar skuldari er niður kominn.8 Þetta er þó álitamál enda vafasamt hvort greiðsluskylda ábyrgðarmanns geti orðið virk áður en aðalkrafa er gjaldfallin og hefur verið vanefnd.9 Skylda aðalskuldara til að greiða getur verið háð undanfarandi uppsögn kröfuhafa. I þeim tilvikum verður hann að hafa beint uppsögn að skuldara og frestur samkvæmt henni að vera liðinn til að greiðsluskylda samkvæmt sjálf- skuldarábyrgð verði virk. Aftur á móti er ekki nauðsynlegt að beina sérstakri uppsögn að ábyrgðarmanni eða tilkynna honum um uppsögn gagnvart aðal- skuldara. Ef aðalkrafa gjaldfellur fyrir umsaminn gjalddaga vegna vanefndar aðal- skuldara verður greiðsluskylda samkvæmt sjálfskuldarábyrgð virk og getur kröfuhafi gengið að ábyrgðarmanni til fullnustu á skuldinni. A þetta getur reynt vegna tíðkanlegra ákvæða í skuldabréfum um að kröfuhafi áskilji sér heimild til að gjaldfella eftirstöðvar vegna vanefndar á greiðslu afborgunar af bréfinu. Hafi skuld fallið í gjalddaga af þessum sökum gæti kröfuhafi gengið að ábyrgð- 6 Henry Ussing: Kaution, bls. 70-72; Carsten Smith: Garantirett I, bls. 29 og 139 o.áfr., Garantirett III, bls. 246 o.áfr. og Kausjonsrett, bls. 84-87. 7 Um þetta má vísa til H 1933 491 og H 1985 1268. 8 Henry Ussing: Kaution, bls. 72-73. 9 Carsten Smith: Garantirett I, bls. 151-152. 11
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80

x

Tímarit lögfræðinga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.