Búnaðarrit - 01.12.1919, Qupperneq 18

240
BÚNAÐARRIT
Skipulagsbreytingar. Skipulag það á sveitabæjum, sem
jeg hefi lýst hjer að framan, er fornt, en algengt er
það þó enn uppi í sveitum í Noregi. Pegar jeg fór suður
Hallingdal og alla leið suður til Kristjaníu, þá mátti sjá
hversu skipulagið smábreyltist eftir því sem sunnar dró.
Breytingin var í stuttu máli sú, að eftir því sem sunnar
dró fækkaði heimahúsunum. Peningshúsin og hlöður
runnu saman í eitt stórt hús, svo hvarf jafnvel stafa-
búrið á sumum bæjum, en ætíð hjelst íbúðarhúsið sjer-
stakt og skilið frá peningshúsunum. Guðjón húsameistari
spáði, að síðast myndi alt verða ein húsalengja, líkt og
víða er á smábýlum í Danmörku, en aldrei varð af því.
Það er með Norðmenn eins og oss, að þeir skipa mönn-
unum skör hærra en skepnunum, og halda íbúðarhúsinu
aðgreindu frá peningshúsum og hlöðu. Allajafna voru
útihúsin eða útihúsið rauðmálað, með hvítum gluggum,
líkt og tíðkast í Sviþjóð, einkum sunnantil í Noregi.
Hafa Svíar sjerstakan, ódýran en all-haldgóðan lit
til þess að mála húsin með.
Að öllu athuguðu virtist injer skipulagið á sveita-
bæjunum norsku tæplega betra en það, sem jeg hefi
bent á í riti mínu um „Skipulag sveitabæja".
Lifnaöarhœttir og matarhœft. Nokkuð var það frá-
brugðið því sem gerist hjá oss, á því heimili sem jeg
kom á. Konan fór á fætur kl. 5V2 á morgnana og hitaði
kafFi. Yar það gefið fólkinu um kl. 6, og var molakaff'i.
Morgunbiti var gefinn kl. 7, brauð og smjör og kafFi,
og aftur kl. 12 grautur og mjólk. Eftir það hvíldi fólkið
sig (liklega lagt sig) 1 — 2 kl.st. Miðdegismatur var borð-
aður kl. 3, kafFi drukkið kl. 4—5 og kvöldmatur kl. 8.
Háttað var kl. 9. — Verður ekki annað sagt en að nóg
væri veitt, en vafasamt virðist mjer að heppilegt sje að
gera máltíðirnar svo margar.
Þegar gestir koma á islenska bæi, má ganga að því
vísu að þeim sje gefið kaffi. Norski bóndinn gaf okkur
Hka kaffi, sem víðast er ijelegt í Noregi, en auk þess