Tímarit um uppeldi og menntamál - 01.01.1891, Page 33

33
pá var nefnd sett til pess að íhuga alpýðuskólamálið,
og sat húu á rökstólum í samfleytt 25 ár eða til 1814;
en verk hennar var líka skólalög pau, sem Danir hafa
haft án stórbreytinga nú um a/-> aldar.
Einn hinn fyrsti verulegi árangur af störfum nefnd-
ar pessarar var sá, að komið var á fót kennaraskóla á
Blágarði (Blaagaard); hann var síðar fluttur til Jón-
strup, og nú í sumar haldið 100 óra afmæli hans. Yar
svo fyrirskipað að peir sem af honum útskrifuðust skyldu
ganga fyrir öðrum til kennaraembætta.
í fyrstu ætlaðist nefndin til að námsgreinir í barna-
skólum væru: kristindómur, iestur, skrift, reikningur,
saga, og dálítið í landafræði. Enn fremur skyldi
kennt í lögum og landsrjetti pað, sem helzt snerti
bændur. Söng og teikning skyldu börn og eiga kost á
að læra, ef kennarinn gæti kennt pað.
En nú purfti að sjá fyrir kennslubókum til pess að
kenna allt petta eptir, pví pær vantaði að miklu leyti
Ponti líkaði eigi fyrir kennslubók í kristindómi; var pví
farið að liugsa fyrir að fá bók í hans stað. Höfðu
nefndarmenn augastað á pýzkri bók eptir Jacobi (Die
ersten Lehren der ehristlichen Religion) til að fara ept-
ir. J>eir Balle og Bastholm, sem báðir voru í nefnd-
inni, tóku að sjer tilbúning kennslubókarinnar, og árið
eptir gáfu peir út »Forsög til en Lærebog*. Eigi var
pað pýðing á bók Jacobi, heldur að mestu eða öllu
frumsamið rit. Síðan lagaði Balle kennslubókina að
nýju, og að pví búnu lagði hann hana fyrir nefndina^
er breytti ýmsu í henni. pá fyrst var hún send kon-
ungi til löggildingar, en hann sendi hana áður guðfræð-
isdeild háskólans til yíirlesturs. Þegar hún hafði geng-
ið gegnum alla pessa hreinsunarelda, var hún prentuð
1791, en 1794 var skipað, að hún skyldi tekin fyrir
kennslubók 1 skólunum. J>annig er »Balle* gamli til
3