Tímarit um uppeldi og menntamál - 01.01.1891, Blaðsíða 71
71
peirrar ábyrgðar, sem á oss hvílir; vjer verðum að sjá
og skilja, að sá arfur, sem vjer leifum framtíðinni,
niðjum vorum og eptirkomendum, er mest undir pví
kominn, að vjer vinnum trúlega að barnauppeldinu,
andlega og líkamlega. Yjer verðum að skilja og reyna
að gera öðrum skiljanlegt, að pað er skylda vor allra,
að gera allt sem gert verður til pess, að ala upp nýja
og betri kynslóð, andlega og líkamlega hrausta. cFeðr-
anna dáðleysi er barnanna böl«; með hirðuleysi og smá-
munalegam sítingsskap um kostnað, eða fjárframlög til
harnauppeldis er margur gerður að aumingja, sem alla
æfi verður öðrum til byrðar, en sem með góðu uppeldi,
er kostað hefði nokkrum krónum meira, hefði getað
orðið sjálfum sjer vel bjargandi og stoð og styrkur
annara.
J>au börn, sem alast upp við of mikinn skort á
góðu viðurværi, hafa ekki prek til að bera pá áreynslu
sem skólinn verður að leggja á pau. Skólinn bætir pví
að eins gráu ofan á svart; hann veiklar heilsu peirra
enn meira, og andlegar framfarir verða lítilsvirði.
*
* *
Hjer að frarnan hafa nú verið gerðar nokkrar at-
hugasemdir um meðferð á heilbrigðum skólabörnum.
En opt kemur pað fy^rir að börn koma meira eða minna
lasin í skólann; hitt mun vera sjaldgæfara, að pau
geri sjer upp veiki til að tá að fara heim, en með öll-
um slíkum börnum parf að hafa glöggt eptirlit. Las-
leiki barna getur opt verið óverulegur, og engin ástæða
til að láta pau vera heima pess vegna; en hann getur
líka verið byrjun til alvarlegs sjúkdóms. Hjer er mjög
varlega farandi fyrir kennarann, og bezt er að fara að
iæknisráðum, ef til læknis næst.
Kennari sem er vanur að taka vel eptir skólabörn-
um sínum, getur opt sjeð með nokkurri vissu, hvað