Uppeldi og menntun - 01.01.2008, Side 37

Uppeldi og menntun - 01.01.2008, Side 37
37 Kímni í sKólastarfi Ýmislegt hefur verið ritað um kímni í skólastarfi, einkum frá sjónarhóli sálfræði og uppeldisfræði. Michelle Willard (2006) dregur saman helstu kenningar um gagnsemi kímni í kennslustofunni og bendir á að kímni (1) bæti viðhorf nemenda til námsefn- isins, dragi úr kvíða, streitu og námsleiða, (2) bæti skilning, festi staðreyndir í minni, efli áhuga og bæti frammistöðu í verkefnum, (3) hvetji nemendur til að læra og efli ánægju þeirra með námið og (4) ýti undir sköpunargáfu og fjölbreytta hugsun. við þetta má bæta að kennari sem beitir kímni gefur nemendum sínum skýr skilaboð um að hann sé á þeirra bandi og að þeir gegni jafnmikilvægu hlutverki og hann í skóla- samfélaginu (Gartrell, 2006). Kímni og brandarar geta styrkt tengsl fólks (Roberts, 1997) og þar með komið að gagni við að skapa jákvætt andrúmsloft í skólastofunni. Kímni er hentugt tæki í kennslustofunni því með henni er hægt að afhjúpa hluti sem nemendum finnast vandræðalegir eða óþægilegir og fjalla um alvarlega hluti á viðkunnanlegan hátt (McMahon, 2001). Hún hentar því vel í greinum eins og lífsleikni og bókmenntum, þar sem áhersla er lögð á tjáningu, tilfinningar, innlifun og sam- kennd. Í lífsleiknihluta nýrrar aðalnámskrár grunnskólans er kveðið á um að sjálfs- þekking, samskipti, sköpun og lífsstíll séu kjarni greinarinnar. Í lokamarkmiðum er gert ráð fyrir að nemendur þroski næmi á margbreytileika eigin tilfinninga og séu meðvitaðir um hvernig tilfinningar hafa áhrif á hegðun, hugsun og samskipti. Jafn- framt er tekið fram að nemendur skuli öðlast færni í tjáskiptum og styrkjast þannig í að tjá og fylgja eftir skoðunum sínum, tilfinningum og hugðarefnum (Aðalnámskrá grunnskóla, lífsleikni, 2007). Aðalnámskráin í íslensku er eins og endurómur af þessu, en þar segir að tjáning í ræðu og riti sé forsenda þátttöku í samfélaginu. Þetta er und- irstrikað bæði í áfangamarkmiðum og lokamarkmiðum en í áfangamarkmiðum fyrir 10. bekk er til dæmis kveðið á um að nemendur skuli geta tjáð eigin tilfinningar og skoðanir og haldið athygli áheyrenda. Í lokamarkmiðum stendur enn fremur að nem- endur skuli þjálfast í rökræðum og að tjá eigin tilfinningar og skoðanir (Aðalnámskrá gunnskóla, íslenska, 2007). Kímnin getur vakið nemendur til umhugsunar því „kjáninn“ í sögunum getur verið kennarinn og barnið í senn. Slíkt samspil andstæðna hins rétta og ranga, hlægilega og sorglega, eðlilega og asnalega, eru grundvallaratriði í misræmiskímni, ekki síst eins og hún birtist í barnabókum (Lypp, 1995). Misræmiskímni getur því aukið börnum víðsýni og kennt þeim að setja fyrirbæri og viðfangsefni í nýtt samhengi en í síðustu aðalnámskrá var það einmitt eitt af lokamarkmiðum lífsleiknikennslu (Aðalnámskrá grunnskóla, lífsleikni, 1999). Á sama hátt getur vinna með misræmiskímni komið að gagni í samfélagsfræði þar sem nemendur eiga að verða læsir á umhverfi sitt, samfé- lag og menningu og kennurum er ætlað að örva samfélagsvitund þeirra. Samkvæmt aðalnámskrá felst samfélagsvitund í því að barnið lætur sér annt um samferðafólk sitt, gerir sér grein fyrir samskiptareglum og getur hugleitt og rætt grundvöll þeirra (Aðal- námskrá grunnskóla, samfélagsgreinar, 2007). Góð leið til að átta sig á samskiptareglum eigin samfélags er að bera það saman við önnur samfélög, fyrr á öldum eða annars staðar í heiminum. Til dæmis má tvinna saman tungumálanám og samfélagsfræði eða lífsleikni með því að láta nemendur BRyNhILDUR ÞÓRARINSDÓTTIR

x

Uppeldi og menntun

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Uppeldi og menntun
https://timarit.is/publication/581

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.