Morgunn - 01.06.1932, Side 109
MOKGUNN
103
Hún reynfr í sífellu að fá vitneskju um uppruna mannsins
og rýnir jafnframt eftir hinu, hver muni verða afdrif ein-
staklingsins.
Lífsbaráttan er svo þung í skauti þorra manna
og skemtanafýsnin svo glapráð, að meginfjöldi fólks
hugsar sjaldan um torveldar ráðgátur, meðan lífið gengur
sinn vana hversdagsgang. En við hátíðleg tækifæri, eða
þegar í raunirnar rekur, verðum vér knúð til, af heitum
tilfinningum, að spyrja út í bláinn um upphaf og endi
sjálfra vor og þeirra, sem vér unnum og mistum.
Mikill inissir verður þyngstur á metunum að því leyti,
að hann knýr þá, sem inissa, til að örvœnta eða til að vona.
Foreldrar, sem horfa eftir barni sínu niður fyrir yfirborð
jarðar eða hafs, spyrja ákafast sjálfa sig og svo trúarbrögð-
in, hvort horfna barnið lifi eða sé aldauða. Viti bornir menn,
sem hafa haft ímugust og ótrú á fyrirburðum og véfréttum,
brjóta odd af oflæti sínu, þegar alt um þrýtur það, sem
annars var mest metið. Þetta er ekki undarlegt, þegar að
er gætt. Hvers virði er verðfall hjá mannfalli? — Hvað
«r um hágengi verðmiðils að ræða í samanburði við það,
að maðurinn lifi þótt hann deyi? Ef það fæst sannað, er
sú gáta ráðin, sem vafizt hefir fyiir mannkyninu um ótal
ár og aldir. Hvers virði er heímspekin hjá þeirri lífsspeki,
að lífið fái staðizt þá bylting, sem tortímir líffærunum? —
Vizku manns, sem er í fullu fjöri, er örðugt að leggja
sig í líma, til að fjalla um hinstu rök, sem svo eru nefnd.
Þá sögu hefi eg að segja af sjálfum mér, að eg braut heil-
ann um þessi efni í æsku og alt fram á aldur fullorðins
manns og komst ekki að fastri niðurstöðu. Eg hefi með
öðrum orðum glímt við efann frá blautu barnsbeini og hefir
ýmsum veitt betur. Eg hefi sætt mig við lífið þannig, að
•eg hefi reynt að gegna skyldu minni með því móti, að
neyta þess brauðs, sem hefir kostað mig erfiði og sveita,
og ætlað svo að taka því, sem að höndum bæri, mögl-
unarlaust. Svefninn tekur opnum örmum móti lúnum manni,
svo að hann sleppur við að leggja sig í andvökubleyti við