Barnablaðið - 01.12.1989, Page 14
14 BARNABLADID
F ullo r ðinsþ áttur inn
Heilir og sælir fullorðnir góðir!
Nú skulum við velta fyrir okkur uppeldisaðferðum for-
eldra.
Þær eru að sjálfsögðu eins margar og foreldrarnir eru
margir.
Algengustu uppeldisaðferðirnareru þó einhvern veg-
inn svona:
a) Mikil stjórnun, „strangir" foreldrar.
b) Lítil stjórnun, „ eftirlátir" foreldrar.
c) Lýðræðislegir foreldrar; börnin og foreldrarnir taka
ákvarðanirnar í sameiningu eftir því sem kostur er.
Nú skulum við líta á hvern flokk fyrir sig:
a) Sumir foreldrar eru mjög strangir og stjórnsamir.
Þeir ætlast til þess að við hlýðum þeim skilyrðislaust. Ef
foreldrarnir banna eitthvað og við skiljum ekki hvers
vegna, finnst okkur það vera ógnarstjórn og við fyllumst
mótþróa og reiði. Ef það er útskýrt hvers vegna eittvað
er bannað, er mun auðveldara að hlýða reglunum. Það
veitir okkur öryggi að finna að ykkur er ekki sama um
hvað við gerum eða segjum. Það veitir okkur líka örygg-
iskennd að vita hvað við megum og hvað við megum
ekki gera.
Ef reglurnar sem þið setjið eru nógu einfaldar og
skýrar, verður minna um árekstra. Munið að svolítil und-
anlátsemi er holl og nauðsynleg.
b) Sumir foreldrar eru mjög eftirlátir við börnin. Þeir
banna nánast ekki neitt. Ástæðan fyrir því er eflaust sú
að þeir vilja ekki standa í veginum fyrir löngunum barn-
anna. En þessi uppeldisaðferð getur verið mjög vara-
söm. Við erum flest þannig að við reynum að finna hvar
mörkin liggja. Ef við vitum það ekki verðum við óörugg.
Auk þess virðist það vera óhjákvæmilegur fylgifiskur
þessarar uppeldisaðferðar, þegar við höfum gengið
gjörsamlega fram af foreldrunum í leit okkar að “hegðun-
ar landamærunum" verða þeir öskureiðir og grípa til
harðra refsinga. Það kemur okkur þannig fyrir sjónir að
það sem mátti í gær, má ekki í dag. Þetta gerir okkur
óörugg og jafnvel árásgjörn.
c) Sumum finnst gott að nota lýðræðislega uppeldis-
aðferð. Sumir foreldrar eru hræddir við að taka þá að-
ferð upp, því þeir telja að það sé ekki alltaf tími til samn-
ingaviðræðna. Þessi aðferði býður þó upp á ákveðinn
sveigjanleika. Hún er þannig að foreldrarnir og börnin
ákveða í sameiningu hvað er bannað og hvað er leyft.
Þetta krefst þess að fjöskyldan gefi sér tíma til að ræða
málin og komast að sameiginlegum niðurstöðum.
Það tekur ekki völdin af foreldrunum en ætti að opna
umræður á heimilinu og auka samskipti barna og ful-
lorðinna. Allir geta komið með sín sjónarmið og komist
að sameiginlegri niðurstöðu.
Niðurstöður:
Gefið okkur skýrar línur um það hvað má og hvað má
ekki. Hjálpið okkur að skilja hvers vegna sumt er
bannað. Okkur finnst gaman að láta taka mark á okkur.
Leyfið okkur að taka þátt í því að ákveða reglurnar. Þá
erum við sáttari við að fara eftir þeim.
Við viljum ekki of mikla eftirlátsemi það gerir okkur
óörugg. Samt er svolítil eftirlátsemi holl.
Kær kve-e-e-eðja,
Lambi.
Lambi les
Betty MacDonald:
Sigga Vigga og börnin í bænum
ísafoldarprentsmiðja h.f. 1987
Fyrir mörgum árum las ég
skemmtilega bók sem hefur
verið mér mjög minnisstæð.
Bókin er bæði fyrir stelpur og
stráka. Hún heitir Sigga
Vigga og börnin í bænum.
Þessi bók er um konu sem heitir
Sigga Vigga. Hún býr í mjög
skrítnu húsi. Þaö snýr á hvolfi:
Loftið er þar sem gólfið á að vera
og gólfið þar sem loftið á að vera.
Sigga Vigga er vinur allra barn-
anna í bænum. Þau koma og fela
hjá henni fjársjóði og fara í alls
konar leiki.
Foreldrar barnanna eru líka
mjög hrifnir af Siggu Viggu. Ef
börnin þeirra eru eitthvað óþekk,
vilja t.d. ekki laga til, leita þeir til
Siggu Viggu sem kemur alltaf með
góð ráð.
Einu sinni var strákur sem
nennti aldrei að taka til í herberg-
inu sínu. Hann átti mjög mikið af
leikföngum og mamma hans var
orðin þreytt á öllu þessu drasli inni
hjá honum. Loks var hún alveg
búin að gefast upp á því að segja
honum að laga til í herberginu.
Henni datt í hug að leita ráða hjá
Siggu Viggu. Sigga Vigga ráð-
lagði henni að láta strákinn og