19. júní - 19.06.1985, Blaðsíða 73

Höfundar skýrslunnar um tölvuvæðinguna og konurnar, þær Ragnhciður Harðardóttir, Sigrún Jónsdóttir og Sveinbjörg J.
Svavarsdóttir kynntu könnun sína á Landsfundi KRFÍ. (Ljósmynd Anna Fjóla Gísladóttir).
Við leituðum upplýsinga um skiptingu
kynja í 5 starfssvið innan nefntlra fyrirtækja.
Þessi skipting kemur fram í súluriti I. Súlu-
ritið ber með sér að skörp verkaskipting er
milli kynjanna, þar sem karlar sinna sölu-
störfum, hugbúnaðar- og vélbúnaðar-
störfum og stjórnun í 92% tilvika og yfir.
Það er aðeins í skrifstofustörfum sem hlutur
kvenna kemst yfir 8% og hlutur karla fer
undir 92%. Konur sem starfa innan þessara
fyrirtækja gegna í langflestum tilvikum
almennum skrifstofustörfum en karlarnir,
sem eru jafnframt eigendur fyrirtækjanna,
gegna nýsköpunar- og stjórnunarstörfum.
Þegar við spurðum um menntun starfs-
manna innan þeirra fyrirtækja, sem flytja inn
og framleiða tölvubúnað kom í Ijós að flestir
karlanna eru með tæknimenntun eða sam-
bærilega menntun. Algengast er að konur
sem starfa innan sömu fyrirtækja séu með
gagnfræðapróf. Örfáar eru með verslunar-
próf. Algengt er að þeir sem vinna við hug-
búnaðarstörf séu með tæknimenntun eða
tölvunarfræðimenntun, en þeir sem vinna
við vélbúnaðarstörf eru flestir menntaðir á
sviði rafeindaiðnaðar. Þeir aðilar, sem sjá
um stjórnun og sölu eru oftast með við-
skipta- eða verkfræðimenntun. Bent skal á
að konur sækja mjög lítið í framangreind
störf en mest í hefðbundin skrifstofustörf.
Ætla má að ástæðurnar séu meðal annars
menntunarskortur kvenna á þessu sviði.
Notendur tölvubúnaðar þjónustu-
fyrirtæki og stofnanir
Athugunin náði einnig til 12 fyrirtækja og
stofnana sem nota tölvur í daglegum rekstri.
Þessi fyrirtæki og stofnanir starfa annars
vegar á vegum hins opinbera og eru hins
vegar í einkaeign. Þetta eru fá fyrirtæki og
stofnanir, en öll með töluverð umsvif og ættu
því að gcfa nokkuð góða mynd af stöðu mála
hvað varðar þátttöku kvenna í notkun tölva
í daglegum rekstri. Fyrirtækjunum 12 var
skipt annars vegar í notendur tölvubúnaðar,
þ.e. þau fyrirtæki og stofnanir sem nota
tölvur í eigin þágu og miða hugbúnaðargerð
við starfsemi sína eingöngu. Dæmi um not-
endur eru Flugleiðir, Póst og símamála-
stofnun og Sjóvá. Flins vegar tókum við
fyrirtæki og stofnanir sem sjá um tölvuþjón-
ustu út á við. Sem dæmi um slíka þjónustu-
aðila má nefna Reiknistofu bankanna,
Skýrsluvélar ríkisins og Reykjavíkurborgar.
Súlurit 2 sýnir skiptingu kynja á 5 starfs-
sviðum hjá notendum tölvubúnaðar. I heild-
ina starfa fleiri konur en karlar í þeim; 363
konur og 213 karlar. Eins og sjá má er hlutur
kvenna mjög lítill í störfum við forritun og
kerfissctningu (9%) og stjórnunarstörfum
(8%). Konur eru aftur á móti mun fleiri í rit-
vinnslu, lyklun og skráningu (90%) og í
skrifstofustörfum (69%). I hinum ýmsu
störfum sem tengjast tölvum beint eða
óbeint eins og t.d. stjórnun véla o.fl. eru
konur (27%) mun færri en karlar (73%).
Nýsköpunarstörfogstörfsem krefjast tækni-
kunnáttu eru nánast alfarið í höndum karla.
Konurnar eru í hinum svokölluðu „rútínu-
störfum" þ.e. ritvinnslu, Iyklun ogskráningu
sem og í skrifstofustörfum.
Hjá þjónustufyrirtækjum og stofnunum
starfa fleiri karlar en konur: 106 karlar og 60
konur. Súlurit 3 sýnir okkur stöðuna innan
þessara fyrirtækja. Hjá þjónustufyrirtækj-
unum starfa engir karlar við ritvinnslu,
lyklun eða skráningu. Hlutfall kvenna í for-
ritun og kerfissetningu (25%) og í stjórnun-
arstörfum (21%) er þó betra innan þjónustu-
fyrirtækjanna en hjá notendum. Konur eru
áfram í meirihluta í skrifstofustörfum (70%)
og færri í ýmsum störfum sem tengjast
tölvum (34%).
Af framansögðu er ljóst að hin hefð-
bundna verkaskipting kynjanna á vinnu-
73