Sólskin - 01.07.1932, Page 56

54
ir nýjan gróður. Jöklarnir núa fjallshlíðarnar og
bera með sjer leir, sand, möl og grjót, niður á lág-
lendið. Sjerhver á og lækur, sem þeytist niður
brekku, að »feigðarósinum« við fjarðarbotninn, ber
með sjer sand og leir úr fjallinu, svo að það smá-
minkar, en við það verður landið flatara og flatara.
Alt er á hverfanda hveli, og þannig einnig fjöll-
in okkar og landið alt. Það er því þess vert, að við
lítum dálítið nánar á starf þessara krafta, sem alt-
af eru að síbreyta útliti landsins okkar.
1. Island fyr og nú.
»Ár vas alda þat es ekki vas,« og svo má einnig
segja um fsland. Einu sinni var fsland ekki til, og
þó hafði jörðin staðið með miklum blóma í mörg
hundruð áramiljónir. Eftir þvi, sem menn komast
næst, hefir fsland á miðöld jarðsögunnar verið hluti
úr heljarmiklu meginlandi, sem náði yfir mikinn hluta
af Norður-Ameríku, alt Grænland og mestalt Norð-
ur-Atlantshaf. Norðanverð Evrópa var þá land út
af fyrir sig, en Mið- og Suður-Evrópa var einn sam-
feldur eyjaklasi. En smátt og smátt breyttist þetta
ástand, og löndin fóru að fá á sig nútíðarsvip. Ame-
ríka og Evrópa fóru að líkjast því, sem nú er. Á
öndverðri nýju öldinni í sögu jarðarinnar, náði
landbrú mikil alla leið frá Grænlandi að vestan,
til Evrópu (Skotlands) að austan. Hvernig þessi
brú hefir myndast, er mjög óvíst, ef til vill hefir
gosið svo mikið á mararbotni, að hvert lagið hefir
bæst ofan á annað, þangað til brúin var komin upp