Fréttablaðið - 18.12.2010, Qupperneq 28

18. desember 2010 LAUGARDAGUR
Góðar konur
Í Frá degi til dags í Fréttablað-inu í gær var gerð athuga-
semd við grein sem ég skrifaði
um ágæti frjálsra félagasam-
taka og mikilvægi þess að skatt-
leggja þau ekki um of. Þar var
dregið í efa að Kvenfélagasam-
band Íslands væri gott dæmi
um frjáls félagasamtök „sem
snerta líf okkar allra“ og því
vil ég koma á framfæri frek-
ari upplýsingum um ágæti
kvenfélaganna.
Kvenfélagasambandið er
regnhlífarsamtök fyrir 160
kvenfélög og 17 héraðssambönd
og fagnar 80 ára afmæli sínu
í ár. Á tímabilinu 1995-2005
gáfu kvenfélög um 500 milljón-
ir króna, eða um 50 milljónir
árlega, til heilbrigðisstofnana.
Þar eru ekki talin með fram-
lög Kvenfélagsins Hringsins.
Hringurinn hefur verið einn
stærsti einstaki styrktarað-
ili Barnaspítala Hringsins og
lyfti þar grettistaki við nýbygg-
ingu spítalans. Önnur verkefni
sem Hringskonur hafa stutt eru
m.a. barna- og unglingageðdeild
Landspítala og Sjónarhóll, ráð-
gjafarmiðstöð barna með sér-
þarfir.
Heilbrigðisstofnunin Í Vest-
mannaeyjum, minni heima-
byggð, væri væntanlega hvorki
fugl né fiskur tæknilega eða
tækjalega séð ef ekki væri fyrir
góðgerðar- og líknarfélög, ein-
staklinga og fyrirtæki sem stutt
hafa við stofnunina og er þar
Kvenfélagið Líkn fremst meðal
jafningja. Sama mætti segja
um flestar heilbrigðisstofnanir
á landinu og veit ég ekki betur
en flestir Íslendingar þurfi ein-
hvern tímann á lífsleiðinni að
leita til heilbrigðisþjónustunnar.
Auk alls þessa hafa kvenfé-
lagskonur prjónað húfur sem
allir nýburar fá að gjöf, og eru
þær í ár um 5.000.
Þannig held ég að Kvenfélaga-
sambandið og kvenfélagskonur
snerti líf allra Íslendinga í
gegnum gjafir, góðgerðar-
störf og fjáröflun þar sem þær
standa fyrir erfidrykkjum, sölu
á jóla- og minningarkortum,
sölu á bakkelsi og hannyrðum
og fleiru.
Eflaust gætu þær flaggað
þessum verkum sínum betur,
en sumir vilja einfaldlega vinna
sín góðverk í hljóði.
Það er sjálfsagt að gera
athugasemd við störf okkar
stjórnmálamanna, en ég tel að
Kvenfélagasambandið og hinar
góðu kvenfélagskonur þess eigi
ekki skilið að vinna þeirra sé
ekki metin að verðleikum af
okkur öllum.
Kvenfélög
Eygló
Harðardóttir
þingmaður
Framsóknarflokksins
Eflaust gætu þær
flaggað þessum
verkum sínum betur, en
sumir vilja einfaldlega
vinna sín góðverk í hljóði.
Því hefur verið haldið fram af Eftirlitsstofnun EFTA að
íslensk stjórnvöld hafi mismun-
að breskum og hollenskum spari-
fjáreigendum í Icesave-málinu.
Íslenskar innistæður hafi verið
tryggðar upp í topp en aðrar inni-
stæður hafi verið ótryggðar.
Það er rétt að íslensk stjórn-
völd gripu til þeirrar neyðarráð-
stöfunar að gefa út yfirlýsingu
um að íslenskar innistæður væru
tryggðar að fullu til að koma í
veg fyrir algert hrun á Íslandi.
Því má hins vegar ekki gleyma
að íslensk stjórnvöld gripu líka
til ráðstafana sem vörðu hags-
muni erlendra sparifjáreigenda.
Með neyðarlögunum var spari-
fjáreigendum í Bretlandi og
Hollandi tryggður forgangur að
erlendu eignasafni Landsbank-
ans. Með þeirri aðgerð virðast
breskum og hollenskum spari-
fjáreigendum hafa verið tryggðar
endurheimtur upp á allt að 90%
af þeirri upphæð sem þeir höfðu
lagt inn á Icesave, án nokkurrar
íhlutunar þarlendra stjórnvalda
(miðað við áætlun skilanefndar
Landsbankans um endurheimt-
ur). Í þessu sambandi verður að
benda á að innistæður á Íslandi
voru hins vegar aðeins tryggðar í
íslenskum krónum og sú trygging
var veitt eftir hrun þegar geng-
isfall hafði orðið á verðmætum
þeirra innistæðna.
Mismunandi málsmeðferð er
ekki ávísun á mismunun í verð-
mætum
Sé því haldið fram að mismunun
hafi átt sér stað er ekki nóg að
benda á að aðilar hafi ekki hlot-
ið sömu málsmeðferð. Fyrir dóm-
stólum verða Bretar og Hollend-
ingar einnig að sýna fram á að
þeirra sparifjáreigendum hafi
ekki verið tryggð sömu verðmæti
og þeim íslensku.
Við nánari skoðun virðist það
ekki vera raunin. Tökum dæmi:
Breti sem lagði 10.000 sterl-
ingspund inn á Icesave-reikn-
ing í Bretlandi 1. janúar 2008,
þegar innlagnir inn á Icesave
stóðu í hámarki. Hann ætti nú
von á u.þ.b. 9.000 pundum úr
þrotabúi Landsbankans vegna
íslensku neyðarlaganna. Þessi
sparifjáreigandi hefur tapað
um 1.000 sterlingspundum og
vöxtum á tímabilinu. Þetta væri
niðurstaðan hefðu bresk stjórn-
völd ekki gripið inn í og greitt
Bretanum út innistæðurnar.
Berum þetta nú saman við
íslenskan sparifjáreigenda sem
lagði sömu upphæð inn á reikning
Landsbankans í Reykjavík. Hann
lagði inn á sparifjárreikning
10.000 sterlingspund sem breytt-
ust í íslenskar krónur. Þannig var
innistæða hans 1.240.000 ISK 1.
janúar 2008. Þessi innistæða
hans hefur borið almenna spari-
fjárvexti frá þeim tíma og stend-
ur nú í u.þ.b. 1.370.000 ISK. Sé
litið til verðmætis þessara króna
er augljóst að raunverðmæti
þeirra í t.d. sterlingspundum eða
annarri mynt á EES-svæðinu er
langt undir þeim verðmætum
sem breskum sparifjáreigend-
um voru tryggð með neyðarlög-
unum sem gáfu þeim forgang í
erlendar eigur Landsbankans. Á
núverandi gengi fengi íslenski
sparifjáreigandinn t.d. aðeins um
6.600 sterlingspund fyrir krónu-
eign sína.
Þrátt fyrir ólíka málsmeðferð
er ekki augljóst að dómari muni
komast að þeirri niðurstöðu að
sparifjáreigendur í Bretlandi og
Hollandi hafi verið órétti beitt-
ir. Enda virðist sem þeim hafi
í raun verið tryggð meiri verð-
mæti út úr bankahruninu en
sparifjáreigendum á Íslandi.
Var erlendum sparifjár-
eigendum mismunað í raun?
Icesave
Ólafur
Elíasson
Eiríkur S.
Svavarsson
Ragnar F.
Ólafsson
Jóhannes Þ.
Skúlason
félagar í InDefence-
hópnum
Þrátt fyrir að mikið átak hafi átt sér stað í umferðaröryggismál-
um landsmanna er ljóst að umferð-
arslysum verður aldrei útrýmt,
með tilheyrandi eigna- og líkams-
tjónum sem þeim fylgja. Líkams-
tjón eru mönnum oftar en ekki
miklum mun þungbærari en eigna-
tjón, enda geta afleiðingar þeirra
fylgt mönnum alla ævi. Þegar
menn verða fyrir líkamstjóni í
umferðarslysum eiga þeir að jafn-
aði rétt til þess að fá það tjón sitt
bætt. Það er nauðsynlegt að tjón-
þolar nýti sér þann skýra rétt sinn,
að öðrum kosti verða þeir að sitja
uppi með tjón sitt óbætt.
Þrátt fyrir að það geti talist hafa
verið nokkuð upplýst umræða um
þennan málaflokk, virðist enn vera
furðu útbreiddur sá misskilning-
ur að þegar ökumaður hefur orðið
fyrir líkamstjóni í umferðarslysi
sem hann á sjálfur sök á, að hann
eigi ekki rétt til skaðabóta fyrir
tjón sitt, eða jafnvel mun minni
rétt. Staðreyndin er hins vegar sú
að stór hluti iðgjalds hverrar bif-
reiðar fer í slysatryggingu öku-
manns og eiganda, en sú trygg-
ing gerir ökumann jafn settan og
farþega. Því er það alls ekki svo
að ökumaður sem er í órétti eigi
engan, eða minni, bótarétt ef hann
verður fyrir líkamstjóni í umferð-
arslysi. Hann á að jafnaði sama
rétt og aðrir, nema ef sannað sé að
hann hafi valdið slysinu af ásetn-
ingi eða stórkostlegu gáleysi. Það
er mikilvægt að ekki sé uppi neinn
misskilningur um þetta atriði,
enda er það mörgum tjónþolanum
óheyrilega þungbært að sitja uppi
með óbætt tjón á líkama sem þeir
hafa orðið fyrir í umferðarslys-
um, sem og auðvitað slysum ann-
ars konar.
Um bótarétt ökumanna í órétti
umferðarslys
Þórður Már
Jónsson
lögfræðingur
Stór hluti iðgjalds
hverrar bifreiðar
fer í slysatryggingu öku-
manns og eiganda …
Íslensk stjórnvöld gripu líka til ráðstafana
sem vörðu hagsmuni erlendra sparifjár-
eigenda.
Jólapappír
verð frá
99kr.
meterinn*
* Fæst í eftirtöldum
stærðum:
5m 489kr.
6m 589kr.
10m 989kr.
ALLT
FYRIR
PAKKANA