Iðunn : nýr flokkur - 01.03.1927, Side 14

8
]ón A. Hjaltalín.
IÐUNN
sér kol og olíu frá Englandi, hefði skólinn orðið að
hætta fyrir jól á fyrsta ári sínu.
A fyrstu árum skólans gekk margt í brösum. Til dæmis
viðskifti brytans við pilta. Hið alkunna mafarmál. Þetta
var afar-eðlilegt, því allir voru svo ókunnugir skólahaldi,
en hver vildi halda fast fram sínum rétti. Hjaltalín mun
lítt hafa blandað sér í þessi mál.
Um nokkurt skeið rak hann búskap á hálfum Möðru-
völlum, en ekki gekk það vel. Var það álit héraðs-
manna, að hann hefði gott skyn á búskap, en kona hans
var gersamlega frásneydd öllum skilningi á íslenzkum
sveitabúskap.
Hjaltalín hafði fengið annan og ólíkan undirbúning
undir skólastjórastöðuna, en flestir stéttarbræður hans
hér á landi á síðustu öldum. Þeir hafa sótt mentun sína
til Kaupmannahafnar og tekið þar próf í einhverri vís-
indagrein. Hjaltalín hafði ekkert próf, nema frá Presta-
skólanum, sem ekki var nein sérleg vísindastofnun í þá
daga, og hann var alls ekki hálærður maður eftir skiln-
ingi vorra tíma, þó hann væri einkar víðlesinn og marg-
fróður. En hann hafði dvalið langdvölum meðal Eng-
lendinga og vistin þar hafði mótað hugsunarhátt hans.
Það er ekki undarlegt þó Hjaltalín kæmi vel saman við
Englendinga, því hann skildi manna bezt sterkustu taug-
arnar í lundarfari þeirra, viljaþrekið og drengskapar-
kröfurnar. Honum var tíít að brýna fyrir nemendum að
þeir ættu að breyta eins og enskir »gentlemenn«.
En þótt Hjaltalín væri enskmentaður, var hann þó
rammíslenzkur í aðra röndina1)- Forn í skapi og skoð-
1) Einn lærisveinn hans og vinur sagði eitt sinn við hann, að
þrátt fyrir alt, sem hann hefði lært í Englandi, væri hann þó eig-
inlega vestfirskur hákarlaformaður. Hjallalín þótti gaman að þessu
og hélt því á lofti, enda er nokkur sannleikur í þessu fólginn.