Iðunn : nýr flokkur - 01.03.1927, Side 17

IÐUNN
Jón A. Hjaltalín.
11
við það eitt, að nemandinn hefði gagn af því, er hann
læsi, hvort sem það væri mikið eða lítið að vöxtunum.
Hin mentandi og þroskandi áhrif námsins voru honum
fyrir öllu. Þetta er rétt, en þó ekki að öllu leyti. Eigin-
lega var Hjaltalín strangur og kröfuharður kennari.
Hann lét nemendur lesa þungar bækur. I öðrum bekk
var í minni tíð lesin »Royal Readers« V., og var það
sannarlega þung bók fyrir okkur á því stigi, og enskan
þurfti meiri tíma til lestrar en nokkur önnur námsgrein
í skólanum. Var ekki laust við að hinum kennurum
skólans þætti hann fullharður í kröfum og láta sínar
námsgreinar taka upp of mikið af tíma skólapilta. Hann
lagði mikla áherzlu á, að kenna piltum að tala ensku,
og hafði sífelt talæfingar með þeim. Mun hann vera
fyrsti kennari landsins, er gerði það.
Kennari var Hjaltalín ágætur. Um það munu víst
ílestir, er til þektu, vera sammála. Mér finst hann bezti
kennari, er eg hefi haft hér á landi, að undanskildum
Stefáni Stefánssyni, sem vafalaust má telja bezta kenn-
ara landsins á síðari tímum. Milli þeirra var yfirleitt góð
samvinna, þó stundum hafi ef til vill kastast í kekki ineð
þeim, einkum á fyrri árum. En það er mér kunnugt,
að síðasta árið sem Hjaltalín var skólastjóri, var það
hans mesta áhugamál, að Stefán tæki við skólanum eftir
sinn dag. Sagði hann það oft, að hann treysti Stefáni
betur en nokkrum öðrum manni til þess að takast þann
vanda á hendur. Kvaðst hann ekki deyja rólegur, nema
hann sæi Stefán sem eftirmann sinn.
Hjaltalín var skýr og ljós í kenslu sinni, og hafði
einstakt lag á að útskýra tungumálin fyrir nemendum.
Hann var fastmæltur og seinmæltur og allir hlutu að
taka eftir því, er hann sagði. Hann þoldi illa deyfð og
áhugaleysi pilta og hafði þá til að vera neyðarlegur í