Iðunn : nýr flokkur - 01.03.1927, Page 96
90
Ritsjá.
IÐUNN
ætlun skáldkonunnar, aö sýna baráttu hins lága og hins háa, mat-
arásfarinnar og hugsjónanna, ljóss og myrkurs, ills og góð. Og hún
vill sýna, aö alt sé gott í eöli sínu, þótt það um stund sé háð
illum áhrifum og leysisl að lyktum úr þeim álögum fyrir mátt kær-
leikans. En hér kemst hún í hálfgerð vandræði með lífsskoðun
sína. Hún hefir engin önnur ráð en Iáta bölvaldinn verða að steini.
Líklega hefði verið bezt að sleppa síðasta þættinum. Hann gerir
leikinn nokkuð „ódramatiskan". Leikrit á að enda snögglega á til-
þrifamiklum atburði, þar sem allir þræðir þess sameinast.
Samlölin eru falleg og þrungin spakmælum.
A bls. 54 stendnr orðið tortrygging, sem ætti að vera tortrygni.
Á bls. 89 er orðið leiðarhnoð haft í kvenkyni. Hpoð er hvorug-
kynsorð og var í fornu máli hnoða, sem beygðist eins og auga.
Friðrik Asmundsson Brelckan: Gunnhildur drotning og
aðrar sögur.
Bók þessi, sem á dönskunni heitir „De gamle fortalte", er nú
út komin f íslenzkri þýðingu eftir íslenzkan stúdent í Kaupmanna-
höfn, Steindór Steindórsson. — I rauninni eru þetta alls ekki
sögur í venjulegum skilningi, heldur annaðtveggja æfintýr, eða
þjóðsögur að meira eða minna leyti endursagðar.
Sögurnar hafa það einkum sér til ágætis, að þær eru mæla-vel
sagðar og skemtilegar aflestrar.
Bezta sagan er „Bræður". Bræöur tveir, Hallvarður og Há-
varður, leggja ást á sömu konuna. En hún er eiginkona Hallvarðs.
Er Hallvarður verður þessa vís, sér hann, að annarhvor verður
að víkja. Hann tekur bát sinn, siglir beint í norður og hverfur f
ísaþokuna. Skaplýsingar sögufólksins eru glöggar og eðlilegar. í
sögunni er og góð lýsing, einkum fyrir útlendinga, á hinu fábreytta
lífi í útkjálkasveitum landsins. I sögunni „Gunnhildi drotningu"
bregður höf. blæjunni af huldum þætti í lífi Gunnh'ildar konunga-
móður, þar er hún dvelur í Finnmörku og gelur galdur með norn-
inni Matta-höttu og heitist Finninum Gusa. Er sem þessi atburður
úr Iífi hennar skýri að nokkru hinn síðara lífsferil hinnar skap-
hörðu konu, er seint verður skilin.
„Djákninn á Myrká“ er alltilþrifamikil harmsaga. En nauða lítið
minnir hún á þjóðsöguna, sem hún er heitin eftir. Oviðkunnanlegt
er að höf. fer rangt með hina landfræðilegu afstöðu, þar er hann
lætur söguna gerast á nafngreindum sfað. Myrká stendur sem sé í