Frjáls verslun - 01.02.2002, Blaðsíða 53
ORRAHRÍÐIN í KRINGUM LANDSSÍMANN
fyrirtækis án þess að fá krónu greidda umfram það sem þeir fá
sem stjórnarformenn? Þetta eru spurningar sem hefðu átt að
vakna.
Stjórn Landssímans átti að spyijast fyrir um kjör Þórarins
og sjálfur hefur Friðrik Pálsson fúslega viðurkennt það sem
klaufaskap og yfirsjón af sinni hálfu að hafa ekki upplýst
stjórnarmenn að fyrra bragði um að hann væri í ráðgjafarvinnu
fyrir Símann að beiðni samgönguráðherra auk stjórnarfor-
mennsku sinnar. Þess má geta að í kandídatsritgerð Halldórs
Friðriks Þorsteinssonar í viðskiptadeild Háskóla Islands um
hlutverk stjórna frá árinu 1993 kom fram að í meira en helm-
ingi allra tilvika semja einungis stjórnarformenn við forstjóra
um launakjör þeirra og í 78% tilvika voru launakjörin trúnaðar-
mál á milli forstjórans og sljórnarformannsins. Jafnframt kom
fram í könnun og ritgerð Halldórs að ekkert dæmi var um að
stjórn hlutafélags legði mat á eigin frammistöðu. Það er því
víðar pottur brotinn en hjá fyrrverandi stjórn Símans.
Ýmsir hafa velt því fyrir sér hvort þetta lélega upplýsinga-
streymi á milli stjórnarmanna í þessum tveimur málum sýni
að stjórnin hafi ekki tekið sig nægilega alvarlega og borið
nægilega virðingu fyrir sjálfri sér. I þessum málum var nefni-
lega ekki verið að fela neitt, hugsunin var bara sú að stjórn
Símans kæmi þessa vinna ekki við og því hugkvæmdist
mönnum ekki að upplýsa um hana. Ennfremur vakti það at-
hygli að á stjórnarfundinum um ráðgjafavinnu stjórnarfor-
mannsins, fundi sem var nánast í beinni útsendingu í sjón-
varpi, að stjórnarformaðurinn viki ekki af fundi á meðan
stjórnin áfyktaði um þetta mál. Halda má því fram að stjórn
Landssímans hafi gert þau stóru „teknísku" mistök í upphafi
að leggja ekki meiri áherslu á sjálfstæði sitt gagnvart forsæt-
isráðherra og samgönguráðherra og reyna þannig að skera
aðeins á hina stöðugu, nánast daglegu, pólitísku afskipta-
semi. Þegar pólitíska valdið andar ofan í hálsinn á stjórnum
fyrirtækja er hætta á að þær missi með tímanum frumkvæð-
ið og sjálfstraustið. I Kastljóssþættinum nýlega kom t.d. fram
hjá forsætisráðherra að hann hefði margoft rætt um stjórnun
Símans við samgönguráðherra og lýst yfir óánægju sinni með
hana. Engum duldist að það var forsætisráðherra sem tók af
skarið varðandi uppsögn Þórarins og hreinsaði sömuleiðis
gömlu stjórnina út á einu bretti til að lægja öldurnar og koma
til móts við almenning sem var orðinn meira en mettur á
þessu máli. Þess má þó geta að fulltrúar Samfylkingarinnar,
Flosi Eiríksson og Sigrún Benediktsdóttir, höfðu sagt sig úr
stjórn Símans í kjölfar umræðna um að stjórnarmenn hefðu
ekki verið upplýstir um ráðgjafarvinnu stjórnarformannsins,
heldur lásu þeir um hana í DV. Ekki virðist Flosi hafa misst
trúnað fólks þrátt fyrir nokkurra ára stjórnarsetu í Símanum
og augljósrar ábyrgðar þar á stefnu, ijárfestingum og öðrum
stórum skuldbindingum fyrirtækisins, því aðeins nokkrum
dögum eftir afsögn sína gjörsigraði hann í prófkjöri Sam-
fylkingarinnar í Kópavogi vegna komandi bæjarstjórnar-
kosninga. BH
GÓð lexía: Meginhlutverk stjórna er að móta stefnu
fyrirtækja, ráða forstjóra, meta frammistöðu hans og sinna
eftirlitsskyldu sinni gagnvart forstjóranum og starfsemi
fyrirtækisins. Abyrgðin er stjórnarmanna þótt húsbónda-
valdið sé kannski annars staðar. En gleymið aldrei að við-
skipti snúast um fólk, samskipti manna og streymi upplýs-
inga þeirra á milli.
Hver á að
skrifa upp á
reikninga?
(Ráðgjafarvinna stjórnarformannsins)
Venjulega er það svo að sá sem biður einhvern um að vinna
fyrir sig þarf að borga fyrir verkið. Þess vegna kemur það
spánskt fyrir sjónir að Ríkisendurskoðun, endurskoðandi
Landssímans, hafi lagt blessun sína yfir að stjórnarformaður
Landssímans, Friðrik Pálsson, sendi reikninga sína vegna ráð-
gjafavinnu fyrirtækis síns, Góðra ráða, til samgönguráðu-
neytisins, þar sem þeir yrðu samþykktir, og að ráðuneytið
sendi þá síðan á skrifstofu forstjóra Símans sem annaðist
greiðslu þeirra. Þetta var afar klaufalegt hjá Rikisendurskoðun.
Fyrst samgönguráðherra bað Friðrik um að taka að sér
ráðgjafastörf fyrir Landssímann utan hefðbundinna starfa
sinna sem stjórnarformanns hvers vegna greiddi ráðuneytið
þá ekki sjálft fyrir þessa vinnu? Menn sjá ennfremur að ef
Landssíminn sjálfur hefði óskað eftir þessari ráðgjafarvinnu
hefði það verið á skjön við allt að senda reikninginn í sam-
gönguráðuneytið til greiðslu. Stóra málið er hins vegar að
stjórn Símans hefði samhljóða átt að óska eftir ráðgjafarvinnu
stjórnarformanns, það hefði verið leiðin. Besta leiðin hefði
www.lyfja.is
Opið alla daga
8-24
í Lyfju
Lágmúla
og
Lyfju
Smáratorgi
AÐRAR VERSLANIR LYFJLI
Laugavegí Opið virka daga kl. 9-19 og laugard. kl. 10-16 Smáralind Opið virka daga kl. 11-20, laugard. kl. 10-18 og sunnud. kl. 12-18 Kringlunni Opið virka daga kl. 10-19, laugard. kl. 10-18 Garðatorgi í Oarðabæ Opið virka daga kl. 9-18 og laugard. kl. 10-14 Setbergi i Hafnarfirðí Opíð virka daga kl. 10-19 og laugard. kl. 10-16 Spönginni Opið virka daga kl. 9-19, laugard. kl. 10-16 n
[u LYFJA
- fyrir heilsuna
53