Sjómaðurinn - 01.12.1939, Síða 22

16
S JÓMAÐURINN
Þegar lokið var við að beita, voru lóðirnar
lagðar. Reru þá doriurnar út í'rá skipinu i allar
áttir og voru sem næst 4 strik, eins og" sjómenn
orða það, á milli þeirra. Sumar doríurnar byrj-
uðu að leggja frá skipinu, en aðrar reru fyrst
út og lögðu svo alveg að því. Annars fór það
allt eftir því, hvernig straumar lágu i það og
það skiftið. Doríuformaðurinn var alltaf i
skutnum og lagði, en liásetinn reri út lóðina.
Þurfti oft að taka vel i árarnar, þvi að það var
illa séð, ef lagt var slakt. Lætur nærri að doríu-
hásetarnir hafi orðið að róa um fjórðung mílu
í hvert sinn, sem lagt var. Framan af sumri var
lóðin ekki látin liggja nema i 4 stundir, þvi að
þá var talið að fiskurinn væri á göngu, en sið-
ar, þegar hann var lagslur, lágu þær i 6 stund-
ir. Meðan lóðirnar voru í sjó, lágu flest skipin
við fast. Eitt þeirra var þó jafnan á flögti á
milli þeirra. Hét það Michael McKenzie og fisk-
aði það oftast skipa mest. En væri vont veður
voru skonnorturnar oftast á ferðinni, til þess
að athuga hvernig lóðunum liði. Meðan lóðirnar
lágu, héldu doriukarlarnir sig um borð í skonn-
ortunni og fengust við aðgerð, eða einhvern ann-
an starfa. En að 4—6 stundum liðnum héldu
þeir út á ný og byrjuðu þá að draga.
Hverri doríu fylgdu tvennir vetlingar og ull-
arliólkar. Voru vetlingarnir notaðir við beiting-
una, en ullarhólkarnir þegar dregið var. Lóðar-
drættinum var hagað þannig, að annar maður-
inn stóð fram í barka í doríunni og tiró línuna
á rúllu, en lét liana þó jafnóðum falla niður
með, kinnungnum, svo að afturi-maðurinn gæti
dregið liana inn, hrist af henni beituna og hring-
að liana niður i skutinn. Afturí-maðurinn inn-
byrti allt, sem á lóðinni var. Væru mikil þyngsli
á lóðinni, var hún dregin með lítilli handvindu.
Þegar stafnbúinn varð þess áskynja, að flyðra
væri að nálgast borðið, gerði hann skutmann-
inum aðvart, og hagræddi liann þá ífærunni og
trékeflinu, sem voru í skutnum hjá honum, svo
að hann gæti skjótlega gripið til þess. Undir
eins og hægt var að ná til flyðrunnar var hún
dauðarotuð með trékeflinu og siðan vaðborin og
innbyrt. Þannig var liver linan dregin á fætur
annarri og allt hirt, sem á hana kom, en þó
fyrst og fremst flyðran. Ilákarlinum var ekki
einu sinni sleppt fyrr en búið var að ná úr hon-
um lifrinni._ Hún var aukahlulur hásetanna.
Hverjir doriufélagar áttu tunnu undir hákarls-
lifrina og lagði skipið hana til.
Þegar lokið var drættinum héldu doríurnar
heim með fenginn. Oft bar það við, að aflinn
var svo mikill, að ekki var liægt að taka hann
í einni ferð. Varð því að nema staðar við að
draga, þegar kænan var orðin fullhlaðin og fara
heim að losa, og byrja siðan að draga á ný,
þar sem fyrr var frá liorl'ið. Stundum bar það
við, að afli var svo mikill, að dorían var fult
lilaðin þegar búið var að draga 18 öngla, eða
eina linu. Sem dæmi um slikt má geta eftirfar-
andi atriðis:
John Diego, sem fyrr var frá sagt, að fyrstur
hefði byrjað hér veiðar af Ameríkumönnum,
þótti fiska mjög vel og var talinn öllum erlend-
um mönnum kunnugri á miðunum fyrir Vest-
fjörðum. Þóttust menn þess fullvissir, að liann
liéldi sig á einliverjum þeim slóðum, sem ekki
væru öðrum kunnar og mokaflaði þar.
Eitt sumar var ég á „Micliael McKenzie“.
Var þá mikið aflaleysi framan af sumri, og
tók þá skipstjórinn, sem liél Andrew McKenzie,
það til bragðs, að sigla i kringum allt landið.
Honum varð ekki ábatasamt i þessu ferðalagi,
en að þvi loknu fann liann svæði það, er Diego
veiddi mest á, og var það jafnan eftir þetla
nefnt „Diego-spot“. Er þessi slaður um 70 míl-
ur i norðaustur út af Skálavík. Var þar oft ís,
en þó ekki i þetta skipti. McKenzie var nú
þarna við veiðar i samtals 75 stundir, og var
aflinn svo mikill, að helmingurinn af skipverj-
unum varð stöðugt að vera við aðgerð. Þessi
aflahrota nægði lil þess að fylla skipið og hélt
það þegar heimleiðis, en þá voru mánaðaniót
júlí og ágúst.
Eftir það fór ég á annan sprökuveiðara og
var á honum til loka.
Þegar slíkar aflalirotur báru að höndum, voru
óslitnar vökur hjá doríukörlunum og feykilegt
langræði, þvi að margar þurfti að fara ferðirn-
ar, en segl voru á fæstum doríunum. Væru ein-
liverjar þeirra með segluin, urðu hásetarnir að
leggja þau til sjálfir. Skipstjórarnir liöfðu sterk-
ar gætur á því, að doríunum væri ekki siglt ó-
gætilega. Fyndist þeim einhverjir ekki gæta
hófs í þeim efnum, voru seglin tekin af þeiin
orðalaust. Voru það einkum Frakkar, sein urðu
fyrir slíku.
Þegar illt var í sjó, var erfitl að lenda við
skipið. Þegar svo stóð á, þótti því bölvað a'ð
koma fyrstur að, því að þá voru þar engir fyrir
til aðstoðar, nema skipstjórinn og matsveinn-
inn. Væri illviðri hjálpuðust allir að við að losa
fiskinn úr doríunum, en annars urðu hverjir