Sjómaðurinn - 01.12.1939, Page 50

44
SJÓMAÐURINN
• •
Oryggisútbúnaður
á lestaropum.
Myndin, sem fylgir jjessari grein, sýnir auð-
vell fyrirkomulag á öryggisútbúnaði á lestar-
lúgum undir yfirbreiðsluimi. í staðinn fyrir hið
venjulega ásláttarhorn, er lúgukarmurinn að of-
an útbúinn með gróparjárni, sem myndar gróp
fyrir lúgurnar. I báðum endum Itstaropsins er
efri hluti gróparjárnsins tekinn burtu, eða þvi
| : O o
O O °TOP FLANOE
i O CUT o
* 0 *——'WEBS ► o o 0
o o o o o o
0 o 0 HATCH Z4'.0”xIt’.O" o o o
o o o o 0
1 °TOP FLANGE o o o -L—
1 cut — 9 |
1° o °
sem svarar til breiddar einnar lúgu, til að auð-
velda það að setja lúgurnar á. Þar sem lúg-
urnar nema við skerstokkana er þvert yfir lest-
aropið sett plala, sem gengur inn undir efstu
brún gróparjárnsins. Skerstokkarnir eru af
venjulegri gerð, þar sem platan niyndar tvö
born, sem eru grópir fyrir lúgurnar. þegar taka
á lúgurnar af, eru topp-plöturnar teknar burtu.
Við enda lestaropanna er lúgunum ýtt eftir gróp-
arjárninu að þeim stað, þar sem úr því hefir
verið tekið og lúgurnar teknar þannig hver af
annarri. Þetta fyrirkomulag kemur í veg fyrir
að lúgurnar færist úr stað, eða losni í sjógangi,
þó að ábreiðurnar rifni af, og auk þess hlífir
það ábreiðunum og kemur í veg fyrir að þær
slitni undan járnunum, sem með venjulegum
lúguútbúnaði eru höfð yfir lestaropunum. Auk
þess er það bæði auðvelt og ódýrt, að koma
þessu fyrir í nýjum og gömlum skipum.
Úr framfarasögu fiskiveiíaflotans.
i.
Fyrst eftir að togaraútgerðin hófst hér, voru
fiskveiðar aðallega stundaðar á Selvogsbanka á
vetrarvertíð, þá í Jökuldjúpi og inni i Faxaflóa
á vorin. Var fiskurinn þá ávalt talinn, en ekki
miðað við lifrarmagn. Það fyrirkomulag var tek-
ið upp seinna. Kolbeinn og Jón Jóhannsson munu
liafa verið með þeim fyrstu, ef ekki þeir fyrstu,
sem sóttu til Hvalbaks. Fengu þeir þar mokafla
af smáfiski, en litla lifur. Um þau aflabrögð
var þelta .kvcðið:
Kolbeinn af Hvalbak kominn er,
kominn ei’,
Með tvennar tvö hundruð þúsundir.
Iiallelúja, hallelúja.
Líka kom þaðan „Lennox" Jón,
„Lennox“ Jón.
Af kóðum fékk liann kvartmilljón.
Hallelúja, hallelúja.
Þetta þótti mikill afli. Menn stóðu uppi næt-
ur og daga. Ekki dymmdi á íslenzku vori, veður-
bliða og allar aðstæður góðar lil að moka upp
smáfiskinum. En í Faxabugt fiskaðist aðallega
á næturnar. Var því ekki verið að fiska nema
hálfan sólarliringinn. En það, sem aflaðist, var
stór þorskur, vel lifraður, eins og hugtarfiskur-
inn altaf er, og því góður lifrarhlutur, og fisk-
aðist oft mjög vel; að minsta kosti þótti frönsku
togurunuin borga sig að liggja yfir því. Þeir voru
alt sumarið i Bugtinni og öfluðu pi’ýðilega. En
íslendingar sigldu allir á Hvalbak. Þar kom líl-
ið i kaggana, mikið erfiði, tryltar vökur, en
„])Ienly“ lifur lieima með fleiru. Um þelta var
meðal annars skráð á síður framfarasögu fiski-
flolans þessar stökur:
Austur á Ilvalbak Islendingar allir sveima.
þá Fransmennirnir fiska heima.
Þorskurinn í Faxaflóa fyllir sjóðinn.
kærri eru sumum Hvalbakskóðin.
Austfirði þá alla gyllir aftanroði,
snafar hingað Snorri goði.
Hákarlar þó geysireiðir glenni túla
Halldór kemur liér ú Skúla.