Saga - 1970, Page 181

PETER ADLER ALBERTX
179
fá vilja sínum framgengt, en sýna þannig og sanna, að
s^efna þeirra ein væri vænleg til árangurs. Frá nýrri ríkis-
stjóx-n Dana hafði ekkert enn komið fram, sem breytt gæti
hox-fi málsins verulega, meðan Alþingi 1901 stóð. Frum-
varp Valtýinga var raunar lagt fram áður en stjómar-
skiptin urðu, meðan aðeins réðu hugboð urn stefnu og
uodirtektir þeirrar stjórnar, er við tæki. Sama mai'kinu
Xfr frumvarp Heimastjórnarmanna, um tvo ráðherra, auð-
Vltað brennt.
. Valtýingar fylgdust með hinmn breyttu aðstæðum
jHöfn. i þinglok 1901 sendu Valtýingar 1 efir deild Al-
jýngis konungi ávarp, auk þess sem deildin samþykkti
rnmvarp Framfaraflokksins, en í þessu ávarpi er farið
,am n heimastjórn og þingræði fyrir íslendinga sem hina
einu lausn málsins, er til greina komi.7 Og 6. des. 1901, þeg-
islendingar höfðu eitthvað öruggt í höndunum um
* efnu stjórnarinnar (sbr. bls. 184: Þjóðólfur 29. nóv.),
ndu 5 foringjar Valtýinga bréf til Albertis, þar sem bein-
111 orðum er farið fram á landsstjóra á Islandi með ráð-
rum og þingræði. Sendendur bréfsins voru þingmenn-
sen^ ^Örn Hristjánsson, Kristján Jónsson, Skúli Thorodd-
Hjörn Jónsson og sr. Jens Pálsson.8 Einn af leiðtogum
v lmastjómax-manna óskapaðist yfir því, að þetta bréf
1 b^1' ’.’^v^a óráð“ Valtýinga og hlægilegt „yfirboð“,“9 en
efmu vottar þegar fyi’ir þeirri óánægju yfir stjómar-
aj lnni Há 1901—1903, eins og hún varð, sem seinna varð
og kom fram við kosningamar 1908. Með þessum
®gum ganga Valtýingar fram fyrir skjöldu í lýðrétt-
aia^u Islendinga. Þess má og geta, að íslendingar í
YaJí^lnannahöfn höfðu lagt áherzlu á, að þingfrumvai'p
njgð y?n^a H'á því um vorið hafi verið „samið og borið fram
hin ^ tyi’ra pólitíska ástand fyrir augum“, en nú hafi
gj-,Ve^ai' skipazt veður í lofti.10
Alb-11 ^eimastjómamienn, sem fundu, að vilji meira hluta
bra»ð^S Var ^eim nu e^ki að skapi, létu krók koma á móti
^ 1 °g sendu Hannes Hafstein utan hina frægu sendiför