Saga - 1990, Page 171

ANDMÆLI OG ATHUGASEMDIR
169
manns sem blandar hiklaust saman umræðu um uppruna íslensku sauð-
kindarinnar og íslensku þjóðarinnar, rétt eins og íslendingar séu komnir af
norsku sauðkindinni. Eins furða ég mig á þeirri alvöru sem virðist ríkja í
skrifum Stefáns um að kettir í Boston séu norrænir að uppruna og hafi líkast
til borist til Norður-Ameríku á dögum Vínlandsferða Leifs Eiríkssonar. Ég sé
fyrir mér að Bostonkettirnir séu til komnir vegna galdra Þorbjargar lítilvölvu
í Eiríks sögu og finnst einhvern veginn ekki hægt að vitna í svona kenningar;
ekki frekar en hugmynd Stefáns um að sauðkindin græði upp rofabörð á ís-
landi með því að nudda sér utan í þau og skilja eftir sig náttúrulegan áburð.
Ekki hefur virðing mín fyrir fræðistörfum Stefáns aukist eftir að ég las
grein hans í Sögu. Par beitir hann fyrir sig hálfsannleika og rangfærslum í
endursögn á umræddum kafla úr bók minni, blandar saman mínum skoðun-
um og þeim rannsóknarniðurstöðum sem ég geri grein fyrir á hlutlausan hátt
°g gengur síðan fram hjá helstu niðurstöðu umfjöllunar minnar rétt eins og
hún hafi ekki verið sett fram.
Sannleikskornið í gagnrýni Stefáns er að ég nefni ekki rannsóknir Jens
Pálssonar og llse Schwidetzky á hára- og augnlit fólks. Það var vissulega leiðin-
leg yfirsjón sem stafar þó ekki af viðleitni minni til að halda upplýsingum
leyndum heldur af því að mér var ekki kunnugt um þetta framlag til vísind-
anna fyrr en bókin var frágengin (yngri grein eftir Jens er nefnd í aukarita-
skrá um efni sem mér barst of seint til að geta fjallað um það í bókinni). Þessi
yfirsjón er þó ekki svo alvarleg að hún réttlæti stórskotaliðsárás Stefáns. Á
sveimi í undirvitundinni er málshátturinn: „Margur heldur mig sig".
Hálfsannindi og rangfærslur
Stefán byrjar að villa um fyrir lesendum sínum þegar hann segir að „Gísli
Sigurðsson [telji] að landnámsmenn á íslandi séu í miklum mæli ættaðir af
Irlandi og Skotlandi" (124). Annars staðar vill Stefán láta mig halda því fram
að „íslendingar séu að verulegu leyti komnir af Keltum" (123). Stefán heldur
að ég blandi vandræðahugtakinu Keltar inn í þetta. Það er rangt því að ég
tala um gelískt fólk og nota orðið gelískur um íra og Skota. Þetta er óná-
kvænat og óþörf túlkun hjá Stefáni því að hægur vandi er að benda á lokanið-
urstöður mínar um 14-40% hlutfall fólks af gelískum uppruna á meðal land-
Hámsmanna (sjá nánar hér aftar).
1 annan staö segir Stefán aö ég geti einungis um beinamælingar sem bendi
Ul tengsla við írland og Skotland en láti hjá líða að rekja líkindi við Noreg.
Hið rétta er að ég hef eftir Jóni Steffensen að svo lítið efni sé til samanburðar
að erfitt sé að draga af því víðtækar ályktanir - enda þótt það hafi verið gert
a þann veg að íslendingar séu blanda af Norðmönnum og gelísku fólki. Um
þetta mál og beinamælingar vísa ég síðan til tveggja greina eftir Jón („Upp-
runi íslendinga" frá 1946 og „Víkingar" frá 1951) og vitnar Stefán sjálfur í þá
eldri.
Þriðja rangfærsla Stefáns er að gera tortryggilega meðferð mína á tilgátu
Uans um úi-valsáhrif gegn A-flokki í bólusóttarfaröldrum. Honum finnst