Saga - 1990, Side 196

194
RITFREGNIR
nefna að sumar myndirnar njóta sín ekki vel, eru of daufar eða dökkar og á
stundum of smáar og er samanburður við Söguatlasinn nýja auðvitað nær-
tækur (sjá td. bls. 80, neðri mynd, bls. 89, 93, 122,176,185, efri mynd, ogbls.
239). Kort eru allmörg og yfirleitt vel gerð en galli er að á korti sem sýna á
ferðir Björns Jórsalafara (bls. 208) er Grænland ekki sýnt. Annað sem ég fann
athugavert og hef ekki nefnt eru enn meiri smáatriði og læt ég staðar numið í
upptalningu.
Niðurlng
Meginniðurstaða mín er sú að þetta fjórða bindi af Sögu tslnnds uppfylli ekki
vonir mínar og má svo ræða um það hvort ég geri of miklar kröfur. Helstu
aðfinnslur mínar eru í stuttu máli:
a) Ekki er dregin upp nægilega skýr mynd af sögu 14. aldar og efnisskipan
er ekki nógu skýr.
b) Sú aðferð að segja sögu aldarinnar eða síðmiðalda í þáttaformi er ekki
vel heppnuð.
c) Ekki er höfð nægileg hliðsjón í meginkafla af nýjum og nýlegum
verkum, fræðilegum ritum og heimildaútgáfum.
d) Lítið er gert af því að segja frá mismunandi fræðilegum kenningum og
meta þær.
Margt af þessu má skrifa á reikning þess hversu lengi verkið hefur verið í
vinnslu og eins má líklega rekja það til þess að Björn Þorsteinsson skyldi gefa
verkþátt sinn frá sér þegar um 1980. Var varla hægt að ætlast til að aðrir
kæmu fullkominni mynd á hálfkarað verk hans.
En margt er hér vel gert og ber fyrst að nefna þátt Harðar Ágústssonar. Þá
er kafli Inga Sigurðssonar góður út af fyrir sig sem sjálfstætt verk og Sigurður
Líndal og Guðrún Ása gera rnargt vel og draga fram nýjungar; ber þar eink-
um að nefna kaflann um „Daglegt líf" eftir Guðrúnu Ásu sem er vel þeginn
og góður um flest svo og kafla hennar um ferðalög og kafla Sigurðar „Umbrot
á Norðurlöndum". Verkið er læsilegt þegar á heildina er litið og ég tel víst að
almennir lesendur muni geta notið þess ágætlega.
Helgi Þorlnksson
ÍSLENSKUR SÖGUATLAS. 1. BINDI. FRÁ ÖNDVERÐU
TIL 18. ALDAR. Ritstjórar: Árni Daníel Júlíusson, Jón
Ólafur ísberg og Helgi Skúli Kjartansson. Kortagerð:
Landkostir hf. Umbrot, útlit og teikningar: Búi Kristjáns-
son. Ljósmyndir: Björn Rúriksson, Gústaf Guðmundsson,
Jóhanna Ólafsdóttir o.fl. Almenna bókafélagið. Reykjavík
1989. 230 bls. Skrár.
Allir sem fylgst hafa með í íslenskri sagnfræði undanfarna áratugi hljóta að
dást að og fagna þeirri miklu grósku sem hefur verið í rannsóknum bæði