Saga - 1990, Qupperneq 256

254
RITFREGNIR
er málsgrein efst á bls. 158: „Reikningar yfir spítalafisk gera okkur kleift að
sjá þennan fjölda skipa þá á þessum stað." Eða bls. 166: „Þetta sumar 1745 er
Harboe visiterar Vesturland á hann við presta spursmál um tilstand kristin-
dómsins í þeirra sóknum." Eins má finna að ankannalegu orðalagi á stöku
stað: bls. 59 „[skólapiltarj koðni upp"; bls. 140 rís sóknarfólk „til að hlýða á
Snorra Björnsson þjóna að sóknarinnar andlegu nauðsynjum . . á bls. 243
segir: „Heyja þarf fyrir kýrnar . . bls. 296 ræðir um grasleysur (undirstrikað
af mér). 1 mínu ungdæmi eystra var heyjað handa kúnum þó að grasleysi væri
stundum tilfinnanlegt.
Ekki verður skilist við framsetningu og frágang án þess að minnast á
myndirnar sem prýða bókina. Sérstaklega er mikill fengur að þeim sjö teikn-
ingum sem hér birtast á víð og dreif um bókina, trúlega í fyrsta skipti, eftir
óþekktan listamann á 18. öld (Þjms. 6853), sem og að hvalateikningunum
eftir Snorra sjálfan (bls. 314). En jafnframt saknar maður þess að textinn skuli
ekki víðar hafa stoð af myndefni. Þannig hefði verið vel þeginn uppdráttur
af héruðunum sem mynda lengst af sögusvið Snorra, Aðalvík og Borgarfirði.
Með slíkan uppdrátt við hönd ætti lesandinn ólíkt hægara með að fylgja
presti á þeim mörgu ferðum sem höfundur stofnar til með honum. Og enn
mætti lengja óskalistann og kalla á sýnishorn af rithönd þessa ritglaða prests.
Niðurlag
Með Snorrabók sinni hefur ÞV auðgað íslenska sagnfræði með frumlegu og
einkar skemmtilegu verki. Það er óvíst að hún hafi hitt naglann á höfuðið
þegar hún kennir það sjálf við lýsandi sagnfræði og aðferð franska annalista-
skólans (sbr. hér að framan). Samband lýsingar og greiningar í sagnfræði er
að mínu viti flóknara en Þórunn vill vera láta og ævisöguritun verður varla
kölluð einkennandi fyrir annálaskólann franska. Hitt er aftur á móti rétt í
sjálfsgreiningu ÞV að hún beitir ævisöguaðferðinni gagngert til að skapa
heildstæðan hversdagsveruleika. Með öðrum orðum, heimildir eru greindar
í því skyni að varpa ljósi á hversdagslíf sem ferill persónunnar er látinn
afmarka og þjappa saman. Með þessu móti er gamalkunnug aðferð endur-
nýjuð til þess að skapa „nýja" fortíð, gæða merkingu mörg fyrirbæri hins
liðna sem legið hafa í láginni.
Þórunn hefur skilað verki sem sker sig úr öðrum íslenskum ævisögum -
verki sem sameinar kosti vandaðrar sagnfræði og skemmtilegs lestrarefnis.
Mér segir svo hugur um að Snorri á Húsafelli verði meðal þeirra sagnfræðirita
sem eftirkomendur munu halda á loft.
Loftur Guttormsson