SunnudagsMogginn - 14.03.2010, Blaðsíða 30

30 14. mars 2010
Þ
að eru mikil umbrot undir Eyjafjallajökli.
Daglega mælast tugir skjálfta, misstórir
og á ýmsum stöðum og mismunandi
dýpi. Fyrir fáeinum dögum mældist einn
undir toppgígnum. Sá var um 3 á Richter-skal-
anum. Vísindamenn lesa í þessa atburðarás. Þeir
segja ekki útilokað að hrinan leiði til þess að gos
verði í jöklinum. En reynslan sýni einnig að ró geti
færst yfir svæðið á ný og gosi gæti seinkað um ár og
jafnvel áratugi. Vísindamennirnir eru trúir fræðum
sínum og þeim kröfum sem vísindin gera til álykt-
ana og fullyrðinga.
Óvísindamennirnir
Stjórnarherrarnir setja sér engar slíkar skorður. Í
heilt ár hafa þeir haft uppi spár um hvað óhjá-
kvæmilega muni gerast „eftir örfáa daga“ ef þing-
heimur, almenningur, forsetinn og allir aðrir verði
ekki við því að axla ólöglegar skuldbindingar gagn-
vart erlendum innistæðueigendum. Og í heilt ár
hefur ekkert gerst, nema hið gagnstæða við ill-
spárnar. Málstaður Íslands hefur fengið aukinn
skilning, þótt rök forystumanna þjóðarinnar, há-
vær og heimskuleg, hafi sífellt unnið gegn honum.
Þegar tilkynnt var í byrjun janúar að forsetinn
treysti sér ekki til að staðfesta ríkisábyrgðarlög
gegn áskorunum 60 þúsund Íslendinga hófst ein-
hver ósvífnasti hræðsluáróður sem menn hafa orð-
ið vitni að. Ríkisútvarpið fór hamförum og sló jafn-
vel baugsmiðlana út það sinnið. Um leið og lotan
stóð yfir var gerð könnun sem sýndi að herferðin
hafði heppnast og þjóðin ætlaði í skelfingu sinni að
samþykkja óskapnaðinn. En það reyndist á hinn
bóginn rétt að ekki er hægt að blekkja allan
fjöldann endalaust. Smám saman tók fólkið í land-
inu að sjá í gegnum spunann. Og könnun Rík-
isútvarpsins um meirihlutasamþykki ríkisábyrgð-
arlaganna snerist upp í ríflega 90 prósenta höfnun
og eftir stóð um og yfir 1 prósent samþykki. Hinni
sögulegu þjóðaratkvæðagreiðslu ákvað Rík-
isútvarpið að gera sömu skil og prófkosningum
Frjálslynda flokksins.
Falin er í illspá hverri, ósk um hrakför sýnu verri
En hvers vegna hefur ekki verið farið yfir skelfing-
arspárnar? Þær eru allar til. Því er ekki horft ofan í
hið efnahagslega hyldýpi, sem átti að myndast?
Hinar dramatísku lýsingar eru enn til og ekki er
vitað annað en að hinir fimu fræðimenn, sem voru
svo til í tuskið, séu enn á launum og við sæmilega
heilsu. Af hverju er ekki rætt við þá? Allir vita
hvernig umheimurinn átti að lokast. Allir muna
hvernig gengið átti að hrynja enn frekar. Allir geta
rifjað upp hvernig verðbólgan átti að rjúka upp og
Seðlabankinn yrði að hækka vexti. Flestir muna
líka hvernig matsfyrirtækin áttu að færa hið ís-
lenska lögheimili í lökustu slömm veraldar. Og
hinir sömu muna líka hvernig Bretar og Hollend-
ingar, seinþreyttir til vandræða, illir og reiðir áttu
endanlega að taka íslenska þjóð í nefið. Og bræðra-
þjóðirnar á Norðurlöndum ættu í kjölfarið að svíkja
okkur formlega og ódulbúið og stíga þar með
skrefinu lengra en þær þegar hafa stigið. Gerðist
eitthvað af þessu? Ekki allt, bara eitthvað? Las ekki
gengið hrakspárnar? Af hverju hefur það styrkst?
Eru matsfyrirtækin virkilega hætt að trúa því að
það sé mjög gott fyrir langtímalánstraust Íslands að
hrúga skuldum á landið? Ríkisstjórnin og Seðla-
bankinn hafa þó trúað fastar á þetta en hræddu
börnin á Grýlu og Lepplúða. Og Bretar og Hollend-
ingar brugðust við með þeim hryllilega hætti að slá
80 milljarða af kröfum sínum. Og norski utanrík-
isráðherrann er aðeins farinn að sjá að sér, þótt enn
sé nokkuð í land. Verðbólgan fer minnkandi og hið
eina sem heldur henni uppi eru skattahækkanir
ríkisstjórnarinnar. Seðlabankanum er ekki stætt á
að hækka vexti til að bregðast við skattahækk-
unum, því þær eru nú einu sinni til þess fallnar að
draga úr þenslu í þjóðfélaginu. Það er reyndar ekki
það brýnasta um þessar mundir. Hvernig væri að
Ríkisútvarpið færi yfir fréttir sínar eftir synjun rík-
isábyrgðarlaganna og bæði þjóðina afsökunar í
kjölfarið?
Eldurinn brennur á fólki og fyrirtækjum
En á meðan forystumenn ríkisstjórnarinnar sjá
ekkert nema Icesave, sem er málefni Hollands og
Bretlands fremur en Íslands, þá brennur eldurinn
glatt heima fyrir. Fyrirtækin sjá ekki út úr augum.
Fjölskyldur sundrast af því að vonirnar hrundu og
loforð ríkisstjórnar um hjálp og úrræði voru inni-
haldslaus orð. Atvinnuleysi eykst dag frá degi.
Óróleiki og kvíði fer vaxandi. Og helstu ráðamenn
þjóðarinnar hafa mestar áhyggjur af velferð Breta
og Hollendinga.
Slökkviliðið upptekið í öðru
Og hitt sem við er að fást og fjármunum er fleygt í
og stjórnkerfið allt er undirlagt við að sinna svo það
getur ekki snúið sér að hagsmunamálum þjóð-
arinnar, hvað er það? Jú, þar er innganga Samfylk-
ingarinnar í Evrópusambandið. Nú vill það svo til
að slík innganga er brot á sjálfri stjórnarskrá lands-
ins. Hefur það verið útskýrt fyrir búrókrötum í
Brussel af hinum búralega krata í utanríkisráðu-
neytinu? Lögfræðingar deila um margt. En ekki um
það að Ísland geti ekki gengið í Evrópusambandið
að óbreyttri stjórnarskrá. Hefði ekki verið rétt að
nefna það við þjóðina hvort hún vildi gera slíka
breytingu á stjórnarskránni áður en menn meld-
uðu sig sem beiningamenn með betlistaf í Brussel?
Hefði það ekki verið hin sjálfsagða röð atburða?
Ráðamenn Samfylkingar afhentu Svíum umsókn
um aðild að ESB tvisvar af því að Össur Skarphéð-
insson langaði á mynd. Í framhaldi var tilkynnt um
að hin íslenska umsókn hefði verið sett um borð í
sérstaka hraðlest. Hefur einhver spurst fyrir um þá
hraðlest? Er ekki flest sem bendir til að hún sé enn
við brautarpallinn? Væri ekki hægt að ræða við Svía
um að Samfylkingin fengi að afhenda umsóknina í
Reykjavíkurbréf 12.03.10
Gýs þjóðin á undan jöklinum?
Horft yfir Eyjafjallajökul.