SunnudagsMogginn - 25.04.2010, Blaðsíða 9

25. apríl 2010 9
Á
hrif farsímanotkunar
á heilsu fólks verða
nú rannsökuð ofan í
kjölinn í stærstu
rannsókn sinnar tegundar sem
breskir vísindamenn hrintu af
stokkunum á fimmtudag. Í
rannsókninni verður fylgst
grannt með heilsu a.m.k. 250
þúsund farsímanotenda næstu
20-30 árin.
Rannsóknin, sem kallast Cos-
mos (Cohort Study on Mobile
Communications), mun kosta
margar milljónir punda og vona
sérfræðingar að með henni verði
hægt að slá því föstu hvort far-
símanotkun sé skaðleg heilsu
manna eða ekki, að því er fer
fram kemur í vefútgáfu Lund-
únablaðsins Times.
Í fyrri rannsóknum hefur þurft
að treysta á frásagnir sjúklinga af
farsímanotkun sinni en í Cos-
mos-rannsókninni verða sjúk-
dómseinkenni skráð og rann-
sökuð jafn óðum og þau koma í
ljós. Þetta leiðir til mun ná-
kvæmari niðurstaðna sem ekki
eru háðar misgóðu minni þeirra
sem í hlut eiga.
Breytingar á heilsu þátttak-
enda í rannsókninni verða svo
bornar saman við farsímanotkun
þeirra þar sem tekið verður tillit
til fjölda símtala, lengd þeirra og
staðsetningu símtólsins. Þátt-
takendur verða á aldrinum 18-
69 ára og koma langflestir, eða
90-100 þúsund manns, frá Bret-
landi. Aðrir þátttakendur koma
frá Finnlandi, Hollandi, Svíþjóð
og Danmörku.
Tilkynningar gefnar út
við sláandi uppgötvanir
Gert er ráð fyrir að fyrstu fimm
ár rannsóknarinnar kosti á bilinu
5-7 milljónir punda, eða 1-1,4
milljarða króna, en fjámagnið
kemur bæði af ríkisfé og frá fyr-
irtækjum. Að sögn eins forsvars-
manns rannsóknarinnar hafa
fyrri rannsóknir náð yfir styttri
tíma en tíu ár og aðallega skoðað
gögn aftur í tímann. Þá hafi þær
fyrst og fremst snúist um heila-
æxli. Cosmos-rannsóknin mun
hins vegar ekki aðeins taka fyrir
höfuðæxli, heldur einnig æxli í
hálsi, mænusigg og tauga-
sjúkdóma á borð við alzheimers,
parkinsons og MND auk heila-
blóðfalla og hjartasjúkdóma. Þá
verður skoðað hvort far-
símanotkun geti leitt til vægari
vandamála á borð við svefntrufl-
anir, höfuðverki, eyrnasuð og
þunglyndi.
Niðurstöður verða kynntar
með jöfnu millibili og tilkynn-
ingar gefnar út ef rannsóknin
leiðir til sláandi uppgötvana sem
varða heilbrigði almennings.
Gert er ráð fyrir að skýrsla um
farsímanotkun og krabbamein
verði birt eftir tíu ár.
Ekki liggja fyrir öruggar sann-
anir fyrir því hvort far-
símanotkun hefur áhrif á heil-
brigði og heilsu til langs tíma. Í
maí 2000 komst hópur vísinda-
manna undir stjórn Sir Williams
Stewarts að þeirri niðurstöðu að
engar öruggar vísbendingar
væru um að farsímabylgjur
hefðu skaðleg áhrif á heilsu
manna. Í niðurstöðunum kom
hins vegar fram að þörf væri á
frekari rannsóknum til að skera
úr um vísindalega óvissu í mál-
inu. Hópurinn mælti því með því
að takmarka bæri farsímanotkun
hjá börnum, sem gætu verið við-
kvæmari fyrir farsímabylgjunum
en fullorðnir.
Eftir Stewart-rannsóknina var
sérstök stofnun sett á laggirnar í
Bretlandi, The Mobile Tele-
communications and Health
Research (MTHR), sem stýrir
fjárveitingum hins opinbera til
rannsókna á skaðsemi farsíma.
Talsmaður stofnunarinnar segir
að þó að engar vísbendingar séu
um að farsímanotkun valdi
krabbameini sé ekki hægt að úti-
loka að hún geri það í framtíð-
inni og því styrki stofnunin Cos-
mos-rannsóknina. Fæstir hafi
átt farsíma lengur en í tíu eða tólf
ár, þar sem sprenging varð í far-
símaeign á tíunda áratugnum.
Flest ungt fólk hafi notað farsíma
skemur, en margar tegundir
krabbameins taki 10-20 ár að
þróast, og jafnvel lengur.
Heilsa
Farið í saumana
á farsímanotkun
Bretar ætla að rannsaka ítarlega áhrif farsímanotkunar á heilsu fólks.
Reuters
Þarft þú að ná utan
um stórt verkefni?
Spennandi kostur fyrir þá sem hafa áhuga á mjög
hagnýtu stjórnunarnámi.
Alþjóðleg vottun í verkefnastjórnun í umboði
alþjóðasamtaka verkefnastjórnunarfélaga (IPMA).
Skemmtilegir nemendur og heimsþekktir kennarar.
Opnar starfsvettvang víða í íslensku samfélagi og
um allan heim.
Tveggja ára nám samhliða starfi.
Inntökuskilyrði:
B.A./B.S./B.Ed. eða sambærilegt
Minnst þriggja ára reynsla úr atvinnulífinu
Reynsla við verkefnavinnu æskileg
Umsóknarfrestur er til 17. maí
Vor í íslenskri verkefnastjórnun
Við vekjum einnig athygli á ráðstefnu um verkefna-
stjórnun sem fram fer á Hótel Sögu föstudaginn
21. maí kl. 13–17.
Nánari upplýsingar um MPM-námið færðu á mpm.is
Meistaranám í verkefnastjórnun
Kynningarfundur miðvikudaginn 28. apríl
kl. 17 í Námunni, sal Endurmenntunar
Háskóla Íslands, Dunhaga 7
www.mpm.is
PI
PA
R
\T
B
W
A
\
SÍ
A
1
0
0
9
8
2