Húsfreyjan - 01.10.1964, Blaðsíða 16
auðvelt að skera bjarnarsvið, endur og
héra og stór svínslæri.
Hnífar og skeiðar liggja tilbúnar á borð-
inu, en við guðsgafflana verður að notast.
Mundlaugar úr skíru silfri og liandþurrk-
ur hjá hverjum manni eru óspart notaðar á
kámuga fingur, sem grufla í nautasteik
og aldinmauki.
Á svölunum yfir eldhúsinu situr kvenna-
hljómsveitin. Þær gera eftir 'mætti liark
með hörpum, gítar, munnhörpu, sekkja-
pípum og löngum trompetum. Þeim er
réttur vænn matarskammtur og öl í könn-
um. Þær eru matvandar og neita að drekka
liið innflutta, liollenzka öl.
Máltíðin varir lengi, því matarlystin er
jafn gífurleg og matarmagnið, seni fram
er borið. Hvernig einn mannsmagi getur
rúmað alla þessa rétti, er þeim sjálfum ráð-
gáta. Mikinn fögnuð vekur þjóðarrétturinn:
reykt svínakjöt marið í mortéli með eggj-
um, sykri, salti, kúrenum, möndlum, pip-
ar og negulnöglum. Þetta deig er soðið
og skorið í sneiðar. Ekki skemmir ídýfan
réttinn. Hún er úr rauðvíni, rúsínum,
möndlumjólk litaðri með saffran, pipar,
negul, kanel, engifer og söxuðu pomerans-
liýði. Með þessum rétti verður að drekka
marga potta af rauðu og hvítu víni og heil-
ar tunnur af heimabrugguðu öli. Gleðskap-
urinn eykst enn við þennan rétt.
Réttirnir eru bornir um á þykkunt
brauðsneiðum, sem svo er hent til margra,
soltinna liunda, smárra og stórra, sem
fljúgast á um „diskana“ á salargólfinu.
Loksins rís biskupinn, tignasti gesturinn,
á fætur og flytur viðeigandi bæn, en undir-
leikurinn er ropar og smellir í kinnhest-
um, þegar liýrir sveinar reyna að kyssa
borðdömur sínar. Menn kippa sér ekkert
upp við svoleiðis smátruflanir. Nii er fagn-
aðarhátíð og heimurinn er frelsaður.
Hvort á nú að dansa eða fara í leiki, þeg-
ar borðlialdinu er lokið? Menn kjósa að
leika vinsælan leik, „jólakónginn“. Jóla-
kóngurinn er liúsbóndi stundarkorn og
liann leikur einhver i'ir þjónaliðinu. Allir,
jafnvel lávarðurinn, verða að hlýða skip-
unum lians. Ungur og fallegur sonur virk-
isstjórans er kjörinn og vekur það fögnuð,
því rnenn þekkja liann að gáska og glett-
um. Þeir eldri eru svolítið áliyggjufullir.
Bara að liann gangi ekki of langt. Dagur
kemur eftir þennan dag og þá er það lá-
varðurinn, sem ræður á ný ... en hefur
kannski engu gleymt.
Hinn ungi jólakóngur kemur inn, Piers
heitir Iiann, skrýddur austurlenzku skarti
og með grímu fyrir andlitinu, eins og ung
jómfrú. Hann haslar sér völl og segist
vera Rebekka við brunninn. Svo skipar
hánn Isak að koma og biðja um vatn og
hann ákveður hverjir skidi vera úlfaldarn-
ir í lest Isaks. Við hlátrasköll nefnir hann
til þess allt aðalsfólkið, sem í hásæti situr,
lávarðinn og lafðina, börn þeirra og bisk-
upinn sjálfan. Öll ganga þau að brunn-
inum á eftir Isak og Rebekka segir ástúð-
lega: „Ég ætla líka að gefa úlföldunum
þínum að drekka“.
Það kemur sér að sperrur og mæniás sal-
arins eru úr völdum eikarstofnum, annars
hefðu hlátrasköllin feykt þeim af, þegar
„úlfaldarnir“ verða að krjúpa niður og
drekka úr skálinni, sem „Rebekka“ kallar
brunnstokk. Síð og voðfelld pilsin vefjast
ekki fyrir konunum, en verr gengur með
strúthattana með slæðunum á. Hver sykur-
toppshatturnin fellur af öðrum, þeir rek-
ast á og hinar dýru, perlusaumuðu slæð-
ur flækjast saman. Það tekur langan tíma
að greiða þær aftur sundur.
Þó gengur herramönnunum verr, því
þeir eru í herklæðunum, sem þeir bera
jafnt úti og inni, jafnvel sofa stundum í.
Ef herklaíðin liéldu ekki að þeim, myndu
þeir lilaupa í spik af ofáti. Þeir eru í
brynjum og leggverjum. Að jafnaði bera
þeir ekki við að beygja sig meðan þeir
eru í þessum skrúða, en láta skósveinana
klæða sig úr áður. Nú skipar jólakóngur-
inn þeim að krjúpa og drekka, svo þeir
verða að styðja liver annan til að detta
ekki og verða afvelta.
Þegar allir ,,úlfaldarnir“ eru biinir að
drekka, er Isak skipað að leiða þá aftur
í hásætið. Jólakóngurinn liefur lokið sínu
hlutverki og dansinn hefst. Fiðluleikari
14
HÚSPREYJAN