Vera - 01.06.2004, Side 39

Samanburður á við-
horfi til persónu-
leika- og hegðunar-
þátta og viðhorfi til
ímyndar.
Þá hafa rannsóknir sýnt að ef fólk telur einstaklinga
myndarlega hefur það tilhneigingu til að eigna því mörg
önnur jákvæð einkenni. Myndarlegt fólk er metið félags-
lyndara, sjálfsöruggara og í betra tilfinningalegu jafnvægi
en ómyndarlegt fólk og það er síður talið einmana og
kvíðið. Þetta á bæði við um mat á konum og körlum. Heill-
andi menn eru metnir greindari og sáttari við sjálfa sig en
menn sem eru minna heillandi og heillandi konur er tald-
ar félagslyndari og framtakssamari en þær sem síður eru
heillandi. Fegurð og aðdráttarafl einstaklings virðist því
geta betrumbætt persónuleika hans út á við. Þá eru bæði
kynin talin líkleg til að vegna betur ef þau eru talin mynd-
arleg.
Að vera myndarleg og ná langt
Þátttakendur þessarar rannsóknar voru rúm 300 manns af
höfuðborgarsvæðinu á aldrinum 16 - 84 ára sem mátu sex
einstaklinga, þrjá karla og þrjár konur, sem starfa og birt-
ast í sjónvarpi út frá hegðunar- og persónuleikaþáttum.
Allar niðurstöður sem fjallað er um eru tölfræðilega mark-
tækar.
Helstu niðurstöður voru að konur voru metnar vin-
gjarnlegri en karlar, líklegri til að leggja áherslu á fjölskyld-
una og vera barngóðar. Þær fengu hærri einkunnir fyrir út-
litsþætti en karlar (s.s. myndarleika) og taldar líklegri til að
líta alltaf vel út og fylgjast vel með tískunni. Karlar voru
hins vegar taldir líklegri en konur til að ná langt í starfi, fá
stöðuhækkun og vanda vinnubrögð sín.
Jákvæð fylgni kom fram á milli myndarleika fólks ann-
ars vegar og frama- og útlitsþátta þeirra. Þetta þýðir að
myndarlegt fólk er talið líklegra til að fylgjast vel með tísk-
unni, líta alltaf vel út, fá stöðuhækkun og ná langt í starfi
en þau sem síður eru metin myndarleg.
Jákvæð fylgni kom einnig fram á milli myndarleika
fólks og einstakra framkomuþátta, svo sem að vera met-
in(n) skemmtileg(ur), líkleg(ur) til að vera sjálfsörugg(ur)
og líkleg(ur) til að vera í tilfinningalegu jafnvægi.
Þegar niðurstöður á mati á líklegum hegðunar- og per-
sónuleikaþáttum einstaklinga og hvort þeir hafi góða
ímynd eða ekki, voru skoðaðar i samhengi komu í Ijós
sterk línuleg tengsl þessara tveggja þátta (sjá mynd að
ofan). Afstaða til ímyndar einstaklings og líklegra hegðun-
MYNDARLEGT FÓLK ER METIÐ FÉLAGSLYNDARA,
SJÁLFSÖRUGGARA OG í BETRA TILFINNINGALEGU
JAFNVÆGI EN ÓMYNDARLEGT FÓLK OG ÞAÐ ER SÍÐUR
TALIÐ EINMANA OG KVÍÐIÐ
ar- og persónuleikaþátta hans virðist því vera nátengd. At-
hygli vakti að það virtist hafa svipuð áhrif á ímynd karla og
kvenna hvort þau væru talin líkleg til að leggja áherslu á
fjölskyldu sína, talin barngóð eða í tilfinningalegu jafn-
vægi.
Áhrif staðalmynda
Niðurstöður sýna að staðalmyndir virðast hafa töluverð
áhrif á mat á sjónvarpsfólki, þrátt fyrir sömu stöðu kynj-
anna innan fyrirtækisins. Kynið sem slíkt virðist því hafa
mikil áhrif á viðhorf gagnvart einstaklingnum. Konur virt-
ust hafa meiri trú á báðum kynjum en karlar. Ef starfs-
framaþættir eru fyrst skoðaðir kom í Ijós að trú kvenna á
konum var minni en trú þeirra á körlum. Karlar höfðu
einnig minni trú á starfsframa kvenna en starfsframa karla.
Athyglisvert er líka að skoða samanburð á mati kynj-
anna á körlum annars vegar og konum hins vegar. Konur
töldu karla líklegri til að ná langt í starfi, fá stöðuhækkun,
vanda vinnubrögð sín og líta alltaf vel út, vera barngóðir
og leggja áherslu á fjölskyldu sína en karlar töldu kyn- 4