Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1902, Page 36

Þá er að minnast stuttlega á helztu rannsóknir hans
og uppgötvanir.
Ýmsum hafði hugkvæmst, að sólbruni mundi öllu frem-
ur stafa frá hinum kemisku áhrifum sólarljóssins en af hit-
anum, sem þvi er samfara, og Finsen sannaði þetta á mjög
svo einfaldan hátt, sem virðist liggja svo nærri — þegar
það hefir verið sagt einu sinni,—og jafnframt sannaði hann
með tilraun sinni, að litur sá hinn móleiti, sem sólbrent skinn
fær á sig, sé eftir á til varnar móti skaðlegum áhrifum
ljóssins. Hann fór þannig að, að hann bar límsvertu á
skinnið á handleggnum á nokkurum bletti og lét síðan sól
skína á skinnið bert nokkurar klukkustundir. Afleiðingin
varð sú, að sá hluti skinnsins, sem engin sverta var á, roðn-
aði — brann — og varð síðan miklu dekkri en sá blett-
urinn, sem svertan var borin á. Nokkrum dögum síðar lét
hann aftur sól skína á sama handlegginn beran, en bar þá
hvergi svertuna á. Þá brann aðeins hvitibletturinn, en hitt
skinnið, sem mórautt var, skemdist alls ekki
Honum kom nú til bugar, að örin sem koma eftir bólu-
sótt mundu verða minni eða alls engin, ef þeim Ijósgeislum,
sem hafa mest kemisk áhrif, væri varnað að komast að;en
það er kunnugt, að sólarljólið er samsett af öllum þeim hin-
um sömu litgéislum, er sjást í regnboganum, en bláugeislarn-
ir og aðrir þeim skyldir hafa langmest kemisk áhrif, rauðu
geislarnir lítil sem engin. Finsen lagði því til, að læknar
reyndu, þegar bóla gengi, að láta sjúklinga liggja i rauðri
birtu, með rauðum tjöldum fyrir gluggum og hurðum; þá
mundi ekki grafa í bólunum og engin ör koma.
Þetta hefir síðan verð reynt, og sannast, að tillaga
hans er á góðum rökum bygð.
Það er engin smávegisframför þetta við meðferð á
bólusjúkum. Það er leitt að vera afskræmdur af bóluörum,
en hitt er þó enn verra, að þegar grefur í bólunum, fylgir
því svo mikil hitasótt, að hún dregur oft sjúklingana til
dauða, og má því fullyrða, að þessi uppgötvun muni geta
frelsað mörg mannslif.
Eftir þessar athuganir hélt Finsen fram rannsóknum
(26)