Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1902, Page 62

ið verði að nota sauðataðið meir en gjört hefir verið hing-
að til, til áburðar á túnin; það væri hyggilegt og gróða-
vænlegt. Sanðfé hefir þar í móti fjölgað mikið. Arin 1861
—69 var sauðféð færra en vanalega, en þau ár geisaði fjár-
kláðinn og hinar vondu afleiðingar hans sunnaniands. Hross-
um hefir fjölgað nokkuð; en geitfé hefir varla verið telj-
andi alla næstl. öld.
Húseignir.
A næstliðnum 20 árum hafa hús, sem bygð eru úr steini
og timbri, fjölgað mjög í landinu, þar af leiðandi hafa
landsmenn sett mikið fé fast i byggingar. Svo telst til, að
1879 hafi slík hús verið alls 1,665,000 kr. virði, en 1899
eru þau metin 7,214,000 kr.; þannig hefir fáment þjóðfélag
á 20 árum varið til byggingar yfir miljón kr. Væri
þetta varanleg eign, svo að landsmenn væru þeim mun
rikari, sem þessu nemur, þá væri það gleðilegt.; en það
er tvent, sem dregur úr ánægjunni. Fyrst það, að fæst
húsin eru fieambúðareign; mörg af þeim eru hygð fremur
ótraust úr endingarlitlum norskum, við, sem fúnar fljótt; og
í öðru lagi eru þau tildrög til þess að hús fjölga svo mjög
í kauptúnum og öðrum verzlunarstöðum, að óeirð er víða
komin í þá, sem áður hafa stundað sveitabúskap; svo að
þeir selja búpening sinn, sem er þeim arðberandi, og verja
verðinu í skýli yfir sig i verzlunarstöðunum.
Anægjulegra hefði það verið, ef arðherandi búpening-
ur í landinu hefði þessi 20 árin vaxið um 5*/2 mill. kr.
Þó er það eigi lastandi, að vaknaður er vilji hjá þjóðinni
að koma upp hentugri og snotrari skýlum yfir sig en torf-
kofarnir alment voru fyrir 50 árum, og eru enn á mörgum
stöðum. Þvi miður eru menn ekki komnir á það lag enn
þá, að byggja úr innlendu efni öðru en torfi, og er það
nokkur vorkunn, þvi að víða á landinu er grjótið hart og
óhentugt til bygginga, en á ýmsum stöðum er þó hægt að
nota það meir en gert er, þegar steinlím (sement) er haft
til hjálpar. Mikið fé gengur árlega út úr landinu tyrir
endingarlítinn norskan trjávið. Trjáviður frá vesturströnd
(52)