Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1922, Page 37

á nýjum leikritum peim, er ekki komust að á öörum
leikhúsum, en jafnmikið pótti varið í leiklist flokks
hans og leikrit pau, er hann sýndi. Lét hann leika
rit eftir Ibsen, Tolstoj og Turgenjew, og eftir 7 ár
hafði hann látið leika GO ný leikrit og gert 30 nýja
leikritahöfunda kunna á Frakklandi. Leikir Antoines
urðu fyrirmynd annara leiksýninga í Frakklandi og
pvi var eðlilegt, að Berlínarbúar vildu kynnast pess-
um nýjungum. Arangur pessarar heimsóknar var sá,
að nýtt leikhús var sett á laggirnar í Berlín, »Freie
Búhne«, og voru meðal stofnendanna Maximilan Har-
den, sá, er gefur út tímaritið »Die Zukunft«, og Theo-
dor Wolíf, ritstjóri að »Berliner Tageblatt«. Atti að
sýna á leiksviði pessu að minsta kosti 10 ný leikrit
á ári og skyldi eingöngu taka tillit til listagildis, en
ekki til peninga eða venjulegra leiksýninga. Félagar
einir fengu aðgang að leiksýningunum og var petta
gert til pess að komast hjá lögreglueftirliti. Aðalfélag-
ar voru 10 (stofnendurnir), en aukafélagar eftir vild.
Fyrst voru »Afurgöngur« Ibsen’s leiknar, en síðan
leikur Hauptmann’s »Vor Sonnenaufgang« (Fyrir
sólarupprás). Jókst pá félagatalan afskaplega, pví að
allir vildu sjá ruddamenni pað, er hefði samið jafn
svívirðilegan leik, eins og menn komust að orði, en
mönnum brá heldur í brún, er peir sáu höfundinn
sjálfan, ungan, háttprúðan og glæsilegan mann.
Gerhart Haupimann er fæddur 1862 í Slésiu (Ober-
salzbrunn). Gekk honum treglega í skóla; fékkst hann
við teikningar og söng, orkti snemma kvæði og samdi
æfintýri í anda H. C. Andersen’s. Sótti hann lista-
skólann í Breslau, samdi leikrit »Ingeborg«, eftir
I'riðpjófssögu Tegnérs, byrjaði á sagnabálki um
Þjóðhetjuna pýzku, Hermann, er barðist við Róm-
Verja í Tevtoborgarskógi forðum. Annað leikrit átti
að heita »Germanen und Römer«. Fyrstu viðfangsefni
hans voru pví úr sögu pjóðarinnar líkt og hjá Ibsen.
20 ára fór hann til háskólans í Jena; par var Karl
(3) 1*