Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1953, Side 49

litið yfir land og sögu
31
vonarstjarnan í þeim efnum og um
leið sá bakhjallur, sem þeir allir
eiga, er íslenzkir eru og vilja vera
svo áfram.
Eðlisarfurinn blandast að vonum,
eftir því, sem árin líða og fólkið
dreifist, en kynfylgjan norræna mun
þó væntanlega lengi lifa, og vestur-
islenzkar bókmenntir munu halda
^fram að verða til. En hvað verður
nú um fararefni feðranna, gullið á
kistubotni frumbyggjanna, bækurn-
ar og blaðaslitrin, sem þeir fluttu
^ueð sér og var kannske hið dýrmæt-
asta, sem þeir höfðu með sér að
heirnan, annað en fólkið sjálft? Já,
hvað verður nú um hinar gömlu,
^arglesnu og snjáðu skræður, sem
^argur skilur nú ekki lengur, en
sem voru afa yðar og ömmu allt að
því helgir dómar? Ég minni yður
aðeins á íslenzka bókasafnið við há-
skólann hér og íslenzku lestrarfé-
iögin út um sveitirnar, áður en þér
eyðileggið íslenzkar bækur, sem enn
eru nothæfar. Þarf bókasafnið og
nprrænudeild háskólans hér á sam-
eiginlegum skilningi og velvild
vers einasta Vestur-íslendings að
alda til að ná því marki að verða
ofuðvígi og arinn íslenzkra fræða
hér í álfu. —
Það er engum unt að segja, hverja
Pýðingu gömlu bækurnar og bók-
^nntaarfurinn að heiman hefur
aft fyrir Vestur-íslendinga á liðn-
Uni árum. — Annars vitum vér það,
a þser ásamt íslenzku blöðunum öll-
Urn, sem út hafa verið gefin hér frá
yrstu tíð, og ekki sízt íslenzku guðs-
Jonusturnar í hinum fjölmörgu
0 nuðum landsins, hafa verið og
aru sterkasti þátturinn í þjóðernis-
earattu yðar hér. Ef tungan týnist
r Iraustasta stoð þjóðrækninnar
brostin og skammt að bíða þess, að
ættleggurinn hverfi sem slíkur inn
í þjóðhafið, eins og dropinn í hafið,
sem um löndin lykur.
Svo mjög sem tungan hefur verið
heimaþjóðinni mikilvæg í þjóðernis-
og sjálfstæðisbaráttu hennar á liðn-
um öldum, þá er hún það ekki síður
íslenzka þjóðarbrotinu hér, mitt í
hinum enska málheimi.
Ég hygg það sannmæli, sem eitt
skálda vorra segir um móðurtung-
una, þá sömu tungu, sem Ingólfur
talaði og Ari skráði og börn heima á
Fróni læra í dag við móðurbrjóst,
að:
„Eld og orSþunga
á íslenzk tunga,
jagra fjársjóSi
falda í Ijóði.
Of ísavetur
ornar fátt betur
allri ætt vorri —
en Egill og Snorri.
Því lifir þjóðin
að þraut ei Ijóðin,
átti fjöll fögur
og fornar sögur,
mælti á máli,
sem er máttugra stáli,
geymdi goðhreysti
og guði treysti“.
Enn er þetta lífsafl þjóðarinnar og
helgur dómur, sem ég trúi og bið, að
hún beri gæfu til að varðveita til
daganna enda. Og þá ósk á ég einnig
heitasta, yður til handa, vinir mínir,
að þér megið og gæta ættararfsins
sem lengst og bezt, og trúi ég þá, að
heill yðar og fremd verði að meiri.
Megi allar góðar vættir styðja
yður í þeirri viðleitni og leiða yður
um vegu giftu, drengskapar og dáða.