Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1953, Side 63

tveir landar í ameríku
45
í borginni — og hæg eru heimatökin.
Þótti mér undarlegt, að tiltölulega
fátt þeirra landa, sem gengu menta-
veginn, eins og það var kallað, áttu
heima í borginni. Allur þorrinn var
utan af landi eða úr smábæjum, og
vakti það stundum efa hjá mér um
uytsemi skólalærdóms. Ég gekk,
nefnilega, út frá því, að borgarbúar
væru praktískari en bændafólk. Og
Winnipeglandar voru ekki að sperr-
ast við æðriskólanám svo árum
skifti, utan einstaka einn sem stund-
aði framhaldsnám eftir að útskrifast
úr barnaskólanum, en langtum fleiri
létu sér nægja að ganga nokkrar
vikur á verzlunarskóla. Það nám-
skeið valdi ég mér, þó ég vissi, að
það var ekki leiðin til að verða
embættismaður. En þegar ég leit
yfir landana í Winnipeg sá ég ekki,
að hámentuðum embættismönnum
græddist meira fé en hinum, sem
iítillar eða engrar skólagöngu höfðu
uotið. Og til hvers var þá allur lær-
úómurinn? Mér lét ég nægja, að
komast ofurlítið niður í bókfærslu
°g reikningi.
Haustið sem ég innritaðist í verzl-
Utiarskólann, giftist eldri systir mín
°g flutti af heimilinu. Áður hafði
hún arðberandi atvinnu við klæða-
saum, og mátti vel við, að borga ríf-
fega fyrir fæði og húsnæði, þó hún
væri í foreldrahúsum. Sá ég um, að
hún kæmist ekki undan því. En hún
hafði áskilið sér stærsta og bjartasta
svefnherbergið; og nú stóð það autt.
k'anst mér sjálfsagt að leigja það og
Jafnvel selja leiguliðanum fæði. Hér
Sem oftar hafði ég öll ráðin, því for-
efdrar mínir höfðu fyrir löngu sann-
faarst um, að ég bjó yfir hyggindum
Seru í hag koma. Ákvað ég, að ná í
lslenzkan háskólanema, helzt bónda-
son. Bændasynir voru ekki vanir við
pírumpár en greiddu skilvíslega
kostgjöld sín. Og þó þeim væri vilnað
í meira en almennum verkamönn-
um, borgaði sú ívilnun sig. Skóla-
piltar átu minna en menn, sem
unnu stritvinnu, gengu þrifalegar
um hús og vistuðu sig fyrir ákveð-
inn tíma. Utan þess sá ég mér per-
sónulega leik á borði. Sækjist sjálf-
um mér námið ekki sem bezt, væri
ekki í annað hús að venda eftir til-
sögn. Mér var einnig kunnugt um,
að bændasynir guldu oft kost sinn
að einhverju leyti í keti, eggjum,
,sméri og öðrum bændavörum. Alt
slíkt mundi ég meta til verðs og
njóta sjálfur þess, sem munaði milli
markaðsverðs og þeirra kjörkaupa
sem ég þóttist viss um að komast
að. Fór þó sú áætlun mín út um
þúfur, því ég græddi aldrei eitt sent
á Oscar Marson. Ekki sökum þess
að hann væri mér hyggnari í við-
skiftum, heldur hafði sambúð okkar
lamandi áhrif á ásælni mína og
gróðahug. Fann ég sárt til þessarar
veilu í skapgerð minni, meðan ég
var Oscar samtíða, þó ég hafi aldrei
endranær orðið hennar var, hvorki
fyrr né síðar.
Oscar Marson kom norðan frá
Mörk. En svo nefndu landar eina af
landspildum þeim, sem þeir námu
milli stórvatnanna í Manitoba. Þetta
var þriðja árið, sem hann stundaði
nám við háskólann, og var fyrir
löngu orðlagður fyrir óvenjulega
skarpar námsgáfur. Hann var ekki
aðeins jafnvígur á allar kenslugrem-
ar, heldur og leikfimi. Mælskur var
hann með afbrigðum, alúðlegur,
fyndinn og glaðlyndur, glæsilegur
jafnt á að líta og í allri framkomu —
sjálfkjörinn til forustu í sínum hóp.