Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1953, Side 64
46
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ISLENDINGA
Þannig mælti almannarómur. Sjálf-
ur treysti ég mér ekki til að lýsa
manninum að öðru leyti en því, að
hann var stór og bjartur yfirlitum.
Og nærvera hans hafði svo þægileg
áhrif á mig, að ég hugsaði ekkert
um útlit hans og eiginleika. Þetta
var hann Oscar, alveg sérstök per-
sóna, sem ekki varð borinn saman
við annað fólk. Og það fór víst lh:t
fyrir kvenþjóðinni eins og mér. Allar
stúlkur voru bálskotnar í Oscar, líkt
og nú gerist um ofurmennin í Holly-
wood. Jafnvel Tóta, systir, sagði,
að Oscar væri svo sakleysislega
sætur, að það ætlaði að gera sig vit-
lausa. Alt til þessa hafði ég skoðað
spaugsemi og fyndni, sem hverja
aðra vitleysu. Nú fanst mér bros
Oscars og gamansemi lýsa upp stof-
una eða strætið þar sem við vorum
staddir, þegar honum tókst upp. Og
víst átti glaðlyndi hans mikinn þátt
í þeirri breyting, sem heimilisbrag-
urinn tók, meðan hann dvaldi hjá
okkur. Foreldrar mínir gerðust
léttari í lund og spori en ég mundi
eftir að hafa séð þau. Ég tala nú
ekki um Tótu systur! Allt fram að
þessu var hún úti fram á nótt öll
kvöld, sást varla heima nema á með-
an hún reif í sig matinn kvölds og
morguns. Á daginn vann hún á
þvottahúsi svo langt að heiman, að
óþægilegt var fyrir hana, að koma
heim í miðdagsmatinn, svo hún tók
vanalega bita með sér. Þó kom fyrir,
að það var hundur í henni og hún
fór nestislaus, og keypti sér mat nið-
ur í bæ. Væri vikið að því, að henni
væri hollara að vera heima á kvöld-
in, varð hún vond og sagði, að sér
veitti ekki af að lyfta sér upp eftir
þvottahúsþrældóminn. En eftir
komu Oscars lyfti hún sér upp með
því, að sitja heima kvöld eftir kvöld
við sauma eða bóklestur.
Sjálfur varð ég að hafa mig allan
við lærdóminn, hafði lítið lært í
barnaskóla og lélega undirstöðu í
þeim námsgreinum, sem kendar
voru í verzlunarskólanum. Hefði ég
að líkindum gefist upp við námið,
ef Oscar hefði ekki verið við hend-
ina, að segja mér til og stappa í mig
stálinu. Nokkur orð frá honum lýstu
upp hvern krók og kima skólabók-
anna, sem annars hefðu reynzt mér
villandi völundarhús. í fyrstu veigr-
aði ég mér við að kvabba í Oscar, í
hvert skifti sem mig rak í vörðurnar.
Bæði þótti mér minkun að fákunn-
áttu minni og svo vissi ég, að hann
hafði fleiri og erfiðari viðfangsefni
að glíma við en ég. En brátt skildist
mér, að hann hafði ánægju af að
greiða fyrir mér við lærdóminn; og
eftir það kærði ég mig kollóttan. Svo
var engu líkara en Oscar væri gædd-
ur fleiri en einum heila og gseú
hugsað sitt með hvorum í senn. Að
minsta kosti aftók hann, að kvabb
mitt truflaði sig við námið. Hann
stakk aldrei niður blýant eða penna
við að leysa flóknustu reiknings-
dæmin fyrir mig; en liðaði þau i
sundur og fann svörin án þess að
líta upp úr bókinni, sem hann var
að lesa. Á sama hátt leysti hann
allar óráðnar gátur mínar, hver sern
námsgreinin var. Og honum átti eg
að þakka, að ég undi náminu mun
betur en ég hafði búist við. En þar
kom fleira til greina en tilsögn hans.
Þegar ég greiddi skólanum kenslu-
kostnaðinn fann ég sárt til þess að
láta af hendi peninga, án nokkurrar
vissu um, að ábatast á þeim útlátum-
Skólinn var prívat stofnun, gróða-
fyrirtæki þeirra, sem fyrir honum