Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1953, Page 131

þingtíðindi
113
anum á liðnum áratugum, og taldist hon-
um svo til, að nærri 300 námsmenn af
íslenzkum ættum hafi sótt þangaS nám
fnam til þessa.
Var gerður góSur rómur aS máli dr.
Becks, og lagSi sr. Egill Fáfnis til, aS
háskólaforsetanum, dr. West, yrSi þegar
(ön háskólinn á 70 ára afmæli í dag)
ssnt þakkarskeyti fyrir hinar hlýju
kveSjur.
Ríkisliáskólinn í Norður Dakota og
i slend i ngur
AS sjálfsögSu tel ég mér mikla sæmd
aS þvl, aS verSa viS tilmælum dr. Johns C.
'J'6st, forseta háskóla míns (University af
S<orth Dakota) og heiSursfélaga ÞjóS-
r£6knisfélagsins, um aS flytja fulltrúum og
Sestum, og félagsfólki öllu, kærar kveSjur
°S VelfarnaSaróskir.
Og mér er þaS hlutverk enn kærkomn-
ava, vegna þess, eins og West forseti
ekur fram I bréfi slnu, aS rikisháskólinn
NorSur Dakota heldur einmitt I dag
nátlSlegt sjötíu ára afmæli sitt. Jafnframt
r Sg sérstaklega minnugur þess, aS á
eim háskóla hafa stundaS nám fleiri
dentar af Islenzkum stofni en á nokkr-
hi öSrum háskóla Bandarlkjanna. Er
hann
af þeirri ástæSu tengdur íslending-
vestan hafs traustum böndum, og þá
1 leið landi voru og þjóS.
ans^T^*1^ um maríít er saga ríkisháskól-
hgr * NorSur Dakota, þó eigi verSi hún
er r.akin- A þaS má samt minna, aS hann
, stoínaSur 6 árum áSur en NorSur
sann°ta var® "rIki I rlkinu", og ber þaS
fj arIeSa fagurt vitni þekkingarþrá og
þar Söknaranda brautrySjandanna, sem
og Voru aS verki. Og mættu þeir ágætu
8in ‘ams*nu frumherjar líta upp úr gröf
1884 þeim á aS líta, því aS haustiS
eftir er rIkislráskólinn hóf kennslu (áriS
h6n ao hann var stofnsettur) voru
6n arar fJðrir nemendur 79 talsins,
230o ?r tala kennara 170 og stúdentar
inn taisins. AS sama skapi hefir háskól-
tnarEh!rt ílt' kvIarnar um húsakynni og
mik]i„revtni námsgreina, enda nýtur hann
álits innan Bandarlkjanna og utan.
N°rgna fsien<linga á rlkisháskólanum I
^áskól*" k>akota er jafngömul starfssögu
hópn„ans’ Þvi 1 fyrsta námsfólks-
voru t Sem innritaSist haustiS 1884,
byr,,,x-'ÍGr isienzkar stúlkur úr lslenzku
sió(5Un 1 PembinahéraSi, en af þeim
Bkðlanc *fa fiestir islenzkir stúdentar há-
^slenrn eoiiiesa komiS, vegna fjölmennis
ör wa norður Þar-
IslenjjÍT1 iiliðimur Stefánsson, vlSfrægasti
rikishásPAirlnn’ Sem stun<ia® hefir nám á
viðkunti1 ianum’ °S vafalaust jafnframt
vi® nám^fÍ maður. sem þar hefir veriS
^hörgnrv,’ v Þess á ieit viS mig fyrir all-
arum, aS ég grennslaSist eftir
því, hve margir Islendingar hefSu stundaS
þar nám, og hvernig þeir hefSu I heild
sinni staSiS sig. Ég fékk góSvin minn og
starfsbróSir á háskólanum, prófessor
Thomas heitinn Thorleifson, I liS meS
mér, og athuguSum viS I sameiningu
gaumgæfilega stúdentaskrár og aSrar
skýrslur háskólans þar aS lútandi. Kom-
umst viS aS þeirri niSurstöSu, aS fram
aS þeim tíma hefSu 200—300 stúdentar af
íslenzkum uppruna veriS þar viS nám.
SíSan er liSinn heiil tugur ára, og mun
þvl óhætt mega fullyrSa, þegar meS eru
teknir I reikninginn þeir stúdentar, sem
slSan hafa bætzt I hópinn, aS alls hafi
kringum 300 stúdentar af íslenzkum stofni
stundaS nám á ríkisháskólanum I NorSur
Dakota, og mikill hluti þess hóps veriS
brautskráSur þaSan. Rannsókn okkar
Thomasar prófessors leiddi einnig I ljós,
aS íslenzku stúdentarnir höfSu yfirleitt
getiS sér hiS bezta orS, og gildir hiS sama
um þá, sem veriS hafa þar viS nám slSasta
áratuginn.
StaSfestir West forseti þann vitnisburS
meS ummælunum I bréfi sínu, og bendir
jafnframt á þaS, sem honum má vera
manna kunnugast, aS I hópi þeirra Islend-
inga, sem stundaS hafa nám á rlkisháskól-
anum, eru ýmsir þeir, sem mestum ljóma
hafa varpaS á háslcólann og þá jafnframt á
þjóSstofn sinn. ÞaS yrSi lengra mál en
þessu kveSjuávarpí er ætlaS aS vera, ef
fariS væri aS telja upp þá ianda vora, sem
meS þeim hætti hafa boriS manndóms-
merki vort fram til nýrra sigra sjálfum
þeim og oss til sæmdarauka, enda eiga við
um svo marga þeirra orS Þorsteins Er-
lingssonar:
,,ÞaS þýSir ekki aS þylja nöfnin tóm.
og þjóSin mun þau annars staSar finna“.
Nokkrir Islendingar hafa einnig veriS
prófessorar eSa fyrirlesarar á rlkisháskól-
anum, og eins og dr. West víkur aS I bréfi
slnu, hafa norræn fræSi og íslenzk veriS
kennd þar I full 60 ár. Hvort tveggja eru
þættir I þeim böndum, sem tengja háskól-
ann oss íslendingum og heimaþjóSinni.
En ég hefi sérstaklega á þessum merku
tímamótum I sögu rikisháskólans I NorSur
Dakota viljaS draga athyglina aS hlut Is-
lenzkra stúdenta þar og aS þvl, hversu
vel þeir hafa reynzt á þeim vettvangi og
síSar I lífsstarfinu; ekki til þess, aS vér
miklumst af þvl, heldur til áminningar og
hvatningar til dáSa. Dæmi þeirra landa
vorra á ríkisháskólanum, sem þar hafa
fagurlega haldiS uppi merki voru og síCar
meS sæmd á mörgum starfssviSum, getur
minnt oss á skylduna viS fósturlandiS
annars vegar og skuldina viS ættlandiS
hins vegar. En oss er, vegna afstöSu vorr-
ar, „skipaS mikiS verk”, eins og Stephan