Læknablaðið - 01.10.1967, Blaðsíða 21

LÆKNABLAÐIÐ
171
2. Orsakir og þróun sjúkdómsins.
3. Varnir.
ALGENGI, TÍÐNI OG DTBREIÐSLA SJÚKDÓMSINS
Fjöldi einstaklinga i þessari rannsókn þarf að vera nógu mik-
ill til þess að geta gefið okkur tölfræðilega raunhæft mat á
algengi, tíðni og útbreiðslu ofannefndra sjúkdóma í hinum
rannsakaða aldm-sflokki. Ef gert er ráð fyrir, að við rann-
sökum imi 3000 karlmenn og algengi kransæðasjúkdóma sé
1—10% í árgöngunum, eða 4—5% að meðaltali, ætti fjöldinn að
nægja til þess að uppfylla þessi skilyrði.
Samkvæmt Hagskýrslum Islands 1963 er hundraðshluti karla
í þessum aldursflokki jafnstór í Reykjavík og landinu öllu. Ef líkt
er farið um aðrar hreytur (variable), gæti þessi rannsókn veitt
okkur allgóðar upplýsingar um algengi og tíðni kransæðasjúk-
dóma og C.I. á Islandi (sjá undirbúningsrannsóknir).
ORSAKIR OG ÞRÓUN SJÚKDÓMSINS
Æðakölkun, sem talin er vera aðalorsök kransæðasjúkdóma,
byrjar trúlega á aldrinum 30—40 ára eða jafnvel fyrr. Rannsókn
á þessum árgöngum og endurskoðun (follo\v-up), lrekar cn rann-
sókn á þeim, sem eldri eru, ætti þess vegna að veita raunhæfari
vitneskju um orsakir og þróun sjúkdómsins. En þar eð kransæða-
sjúkdómar og t. d. C.I. eru fátíðir á yngri aldursskeiðum, þyrfti
fleiri þátttakendur i slíka rannsókn en ef eldri árgangar væru
valdir, svo að hægt væri að draga tölfræðilegar ályktanir af niður-
stöðum. Enn fremur sést af ýmsum almenningsrannsóknum, sem
gerðar hafa verið, að þátttaka meðal yngri árganga', þ. e. 20—30
ára, er minni en meðal árganga yfir 35 ára.
Fyrsta mynd sýnir fjölda hjarta- og æðasjúkdóma 420.00—
422.00; 444.99—447.99 meðal Bandaríkjamanna2 og jafnframt
þátttöku í tveimur hóprannsóknum i Noregi og Svíþjóð.3 9 En
trúlega er unnt að rannsaka stærri og jafnframt yngri ár-
ganga síðar með einföldum og árangursríkum aðferðum, en
kostnaðarminni og velja þá einstaklinga, sem eru í hættu að fá
kransæðasjúkdóma úr hópnum (population). Rannsókn sú, er
íninnzt er á að framan, getur þó veitt okkur allgóða vitneskju um:
a) hvers konar iolk fær alvarlegan sjúkdóm ásamt fylgi-
kvillum.