Læknablaðið - 01.10.1967, Blaðsíða 25

LÆKNABLAÐIÐ
173
e) reyna að lækna sykursýki og forstig hennar,
f) reyna að lækna háþrýsting o. s. frv.
Með einþættri tilraun er átt við, að við munum aðeins með-
höndla ehm áhættuþátt, t. d. ofmagn fitu í hlóði.
Fjöldi þátttakenda í nefndum tilraunum þarf að vera nægi-
legur, svo að skipta megi hópnum í tvo hluta, amian, sem fær
meðferð, og hinn, sem fær ekki meðferð, og jafnframt, að fjöldi
þeirra, er taka þátt í tilrauninni, sé svo mikill, að unnt sé að draga
raunhæfar tölfræðilegar (stat.significant) ályktanir af niðurstöð-
um tilraunarinnar. Við tilraun þessa verður auðvitað að heita sér-
stökum tölfræðilegum aðferðum (double blind technique).
Áður en hafizt er handa um slíka tilraun, verður að hafa í
huga, hvers árangurs megi vænta. Reykjavík er lítil liorg (um
90.000 íbúar), og er nokkur aðflutningur fólks, en brottflutn-
ingur fólks er lítill. Náin persónutengsl munu líklega tor-
velda lækningatilraunir, en þó má sigrast á þeim erfiðleikiun.
Annað atriði er, að meðferð aðeins hluta þeirra sjúklinga, sem
hafa háþrýsting eða forstig sykursýki, getur sett okkur í siðferðis-
legan vanda (ethical problem). Þriðja atriðið er, að síðastliðin ár
hefur mikill áróður verið rekinn gegn reykingum, hreyfingar-
leysi og „hámettaðri fitu“. Þessi áróður hefur e. t. v. þegar breytt
lífsvenjum Islendinga. Trúlega er um tvo kosti að velja í þessu
efni, þ. e.:
1. að gera einþætta tilraun, líkt og dr. Oliver gerir nú í Edin-
horg, sem sé að lækka ofmagn fitu í hlóði með t. d. tabl.
atromid í hluta af hópnum;
2. að gera fleirþætta lækningatilraun á hluta af ákveðnum
áhættuhópi og reyna síðar að meta áhrif hennar, saman-
ljorið við lúnn hluta hópsins, sem fær ekki meðferð. Það
er gert með því að hera saman t. d. dánartölu hópanna.
UNDIRBÚNIN GUR
Ef við viljum draga ályktanir af þessari rannsókn um Is-
lendinga almennt, er nauðsynlegt að gera vissar athuganir.
Mikilsvert er að athuga, livort ibúar Reykjavíkursvæðisins
samsvari þjóðinni allri, t. d. að aldri og kynferði. Lauslegar at-
huganir leiða í 1 jós, að hundraðstala karla í Reykjavík innan við
•10 ára er nokkru hærri en í sveitum, þ. e. 72% á móti 66.7%.
Hundraðstala karla yfir sextugt í Reykjavík er 9%, hliðstæð tala
í sveitum er 13%. Sams konar munur er á fjölda kvenna í Reykja-