Læknablaðið - 15.11.1995, Blaðsíða 15
LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
779
Gamaldags skyggning.
beinni ástungu. Sama ár þræddi Werner Forss-
mann æðalegg í gegnum bláæð á handlegg inn í
sitt eigið hjarta. Hann gaf sjálfum sér natríum
joðíð í shkan æðalegg tveimur árum síðar. Á
þeirri rannsókn voru lungnaslagæðarnar það
eina sem sást vel, en hann hafði engu að síður
sannað að þetta var hægt.
Rannsóknir W. Forssmann hlutu ekki náð
fyrir augum Sauerbruch prófessors sem var þá
frægasti brjóstholsskurðlæknirinn. Hann
kvaðst reka sjúkrahús fyrir sjúklinga en ekki
fjölleikahús. Forssmann átti erfitt með að fá
vinnu eftir þetta. Hann hlaut þó loks viður-
kenningu þegar hann fékk nóbelsverðlaunin
1956 ásamt tveimur amerískum læknum fyrir
upphafsvinnu í hjartaþræðingum í greiningar-
skyni.
Rannsóknir á taugakerfi
Röntgenrannsóknir á taugakerfinu ein-
skorðuðust lengi við leit að aðskotahlutum og
brotuni. Sá sem fyrstur notaði röntgenrann-
sókn við greiningu á sjúklingi með einkenni frá
taugakerfi var Harvey Cushing, sem stundum
hefur verið nefndur faðir taugaskurðlækninga.
Fyrstu röntgenmyndir hans voru teknar í nóv-
ember 1896 og voru af hálsliðum sjúklings sem
hafði verið skotinn í hálsinn og í framhaldi af
því fengið heilkenni Brown-Séquard.
Næstu 20 árin einskorðuðust röntgenrann-
sóknir á taugakerfi aðallega við rannsóknir á
höfuðkúpu, og kom árið 1912 út bók um það
efni, eftir Arthur Schuller, sem var austurrísk-
ur læknir. Par er lýst hinum ýmsu mismunandi
kölkunum í heila bæði eðlilegum og sjúkleg-
um.
Loftencephalógrafía (heilahólfarannsókn
með lofti) var næsta merka uppgötvun í þess-
um fræðum. Það var Walter Dandy sem gerði
þá rannsókn fyrstur ntanna árið 1918. Fundið
var út að heilaæxli innihéldu stundum kalk, og
urðu þannig sýnileg á röntgenmynd, en það var
oft seint í sjúkdómsferlinu. Þess vegna ákvað
Dandy að athuga möguleikann á að fylla heila-
hólfin af efni sem sést á röntgenmynd. Þannig