Læknablaðið - 15.04.1998, Blaðsíða 45

LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84
311
ingadeild Fjórðungssjúkrahússins á Akureyri,
'Rannsóknastofu Háskólans í meinafrœði
Inngangur: Nýgengi magakrabbameins hefur
farið lækkandi síðastliðna áratugi en verður þó enn
að teljast verulegt heilbrigðisvandamál hér á landi.
Tilgangur okkar rannsóknar var að kanna lifun
sjúklinga með magakrabbamein sem gengust undir
aðgerð, með það að markmiði að uppræta sjúkdóm-
inn.
Efniviður og aðferðir: Farið var yfir sjúkraskrár
allra ofangreindra sjúklinga á Landspítalanum og
Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri á tímabil-
inu 1980-1995. Rannsóknartimabilinu var skipt í
þrjá hluta, 1980-1985, 1986-1990, 1991-1995, og
reiknuð fimm ára lifun fyrir öll tímabilin og hópinn
í heild út frá hinum ýmsu þáttum.
Niðurstöður: Eitt hundrað níutíu og þrír einstak-
lingar gengust undir aðgerð á aldrinum 21-96 ára
(miðtala 71). Fimm ára lifun fyrir hópinn í heild
var 28% (26% 1980-1985, 22% 1986-1990, 38%
1991-1995). Þrátt fyrir talsvert lengri lifun á síðasta
tímabilinu var hún ekki tölfræðilega marktæk
(p=0,16). Stigun vegur langþyngst þegar litið er til
lifunar. Heldur fleiri voru á frumstigi sjúkdómsins
IA, á síðasta tímabilinu. Tíðni fylgikvilla er há eða
33% og skurðdauði 7%.
Alyktun: Horfur sjúklinga sem gangast undir
aðgerð til upprætingar á magakrabbameini eru
slæmar, þó svo á síðustu árum greinist fleiri á
bernskuskeiði sjúkdómsins en við þær aðstæður er
möguleiki á lækningu talsvert góður. Aðgerð er í
mörgum tilvikum áhættusöm, með hárri tíðni fylgi-
kvilla og umtalsverðum skurðdauða.
E-36. Vefjahitameðferð með leysigeisla á
ígræddu æxli í lifur
Páll Helgi Möller’, Kjell Ivarsson2, Unne Stenram',
Monika Radnell2, Karl-Göran Tranberg2
Frá 1 handlœkningadeild Landspítalans, 2handlœkn-
inga- og meinafrœðideild Háskólasjúkrahúsins í
Lundi, Svíþjóð
Inngangur: Sýnt hefur verið fram á að vefjahita-
meðferð með leysigeisla orsakar vel afmarkaða
vefjaskemmd í bæði heilbrigðum og illkynja vef.
Tilgangur rannsóknarinnar var að kanna áhrif mis-
munandi hitastigs (43, 46 eða 50°C í 30 mínútur)
og meðferðartíma (10, 20 eða 30 mínútur við 46°C)
á ígræddan illkynja vef í lifur.
Efniviður og aðferðir: Dímetýlhýdrazín-fram-
kallað kirtlakrabbamein var grætt í vinstra lifrar-
blað í rottum. Mesta þvermál æxlisins var 8,7±0,1
(mean±SEM) mm þegar meðferðin fór fram átta
dögum síðar. Hitanema (afturverkunarnema) sem
stýrði afköstum leysisins var komið fyrir 3 mm frá
útjaðri æxlisins. Leysigeislinn var leiddur gegnum
sveigjanlegan kvartsfíber. Rotturnar voru með-
höndlaðar við stöðugt hitastig (43, 46 eða 50°C) í
30 mínútur eða í ákveðinn tíma (10, 20 eða 30 mín-
útur) við 46°C (n=8 í hverjum hópi). Rotturnar
voru aflífaðar sex dögum eftir meðferð. Onæm-
isvefjafræðileg aðferð með brómódeoxýúrídíni var
notuð til að meta lífvænleika frumnanna.
Niðurstöður: Stýring hitastigsins var góð, sér-
staklega þegar kolun átti sér ekki stað. Staðbundinn
árangur var fullkominn hjá öllum rottunum sem
fengu 30 mínútna meðferð, án tillits til hitastigs.
Hjá rottum sem fengu 10 eða 20 mínútna meðferð
var staðbundinn árangur ófullkominn hjá tveimur
af átta rottum við 43°C og tveimur af átta rottum
við 46°C. Stærð vefjaskemmdar var meira en stærð
æxlisins fyrir meðferð (p<0,01). Stærð æxlisins í
rottum sem ekki fengu meðferð stækkaði verulega.
Alyktanir: Niðurstöðurnar sýna að hægt er að ná
fullkomnum staðbundnum árangri við meðhöndlun
ígræddra lifraræxla í rottum með vefjahitameðferð
með leysigeisla ef meðferðin fer fram við 46°C í 30
mínútur.
E-37. Samanburður á vefjahitameðferð
með leysigeisla og úrnámi á ígræddu
æxli í rottulifur
Páill Helgi Möller’, Kjell Ivarsson2, Unne Stenram',
Monika Radnell2, Karl-Göran Tranberg2
Frá 'handlœkningadeild Landspítalans, 'handlœkn-
inga- og 'meinafrœðideild Háskólasjúkrahússins í
Lundi, Svíþjóð
Inngangur: Tilgangur rannsóknarinnar var að
bera saman vefjahitameðferð með leysigeisla við
úrnám á ígræddu æxli í rottulifur.
Efniviður og aðferðir: Dímetýlhýdrazín-fram-
kallað kirtlakrabbamein var grætt í vinstra lifrar-
blað í rottum. Meðferð fór fram átta dögum síðar.
Afköstum leysisins var stýrt með afturvirkum hita-
nema sem komið var fyrir 3 mm frá útjaðri æxlis-
ins. Rotturnar voru meðhöndlaðar við 46°C í 30
mínútur eða með lifrarúrnámi (n=8 í hverjum hópi).
Rotturnar voru aflífaðar sex, 12 eða 24 dögum eft-
ir meðferð. Onæmisvefjafræðileg aðferð með
brómódeoxýúrídíni var notuð til að meta lífvæn-
leika frumnanna.
Niðurstöður: Æxlisdreifing í kviðarholi var
minni eftir vefjahitameðferð með leysigeisla í sam-
anburði við lifrarúrnám en staðbundinn árangur var
svipaður. Æxlisdreifing í kviðarholi eftir úrnám á
öðru lifrarblaði en þvf sem innihélt ígrædda æxlið
var svipuð því sem sást eftir sham vefjahitameðferð
með leysigeisli og sham úrnám sem bendir til þess
að munurinn á milli vefjahitameðferðar með leysi-
geisla og lifrarúrnáms á ígræddu æxli sé ekki vegna
mismunar á áverka aðgerðar.
Ályktanir: Vefjahitameðferð með leysigeisla
dregur úr dreifingu æxlis frá ígræddu lifraræxli í
samanburði við lifrarúrnám. Ástæða þykir að rann-
saka þennan mun nánar.