Læknablaðið - 15.04.1998, Side 80

344
LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84
Samráð landlæknis um vinnureglur
Svar
Vegna greinar Um greiningu og
meðferð hryggvandamála og
taugarótareinkenna.
í sfðasta tölublaði Læknablaðs-
ins spyr Gunnar H. Guðmunds-
son heilsugæslulæknir hver hafi
verið kveikjan að samningu verk-
lagsreglna um greiningu og með-
ferð hryggvandamála og tauga-
rótareinkenna. Niðurstaða sam-
norrænnar rannsóknar er leiddi í
ljós að á íslandi eru aðgerðir á
hryggþófa tvisvar sinnum algeng-
ari en á hinum Norðurlöndunum
var kveikjan að fundi um verk-
lagsreglur. Þess skal getið að ís-
lenskir taugaskurðlæknar tóku
upp „míkró-aðgerðir“ mun fyrr
en félagar á Norðurlöndunum.
Disc aðgerðir á Norðurlöndum
á 10.000 íbúa eldri en 15 ára.
ísland 1,7
Danmörk 0,9
Færeyjar 1,0
Finnland 0,8
Noregur 0,9
Svíþjóð 0,8
Hcimild: Rates of surgery
The Nordic countries
NOMESCO 43,1996.
Umræðan snerist því um að-
gerðarábendingar sem þýddi að
meðal annars var tauga- og bækl-
unarlæknum boðið til skrafs og
ráðagerðar. Landlæknir hefur leit-
að mjög til heilsugæslulækna um
ráðgjöf og samstarf. Aðstoðar-
landlæknir er heilsugæslulæknir
og heimilislæknir leysir aðstoðar-
landlækni af í fríi. Ég mun freista
þess að viðhalda góðu samstarfi
við heilsugæslulækna og meðal
annars taka tillit til ábendinga
kollega míns Gunnars.
Ólafur Ólafsson landlæknir
Töflur, C 09 C A
Innihaldslýsing: Hver tafla inniheldur Candesartanum
U/ INN, cilexetil 4 mg, 8 mg eöa 16 mg.
Ábendingar: Hár blóðþrýstingur.
Skammtar og lyfjagjöf: Skömmtun: Venjulegur viöhaldsskammtur Atacand® er
8 mg eöa 16 mg einu sinni á dag. Hámarks blóðþrýstingslækkandi verkun næst
innan 4 vikna frá upphafi meðferöar. Lyfið má taka meö eða án matar og án
tillits til aldurs. Hjá sjúklingum með alvarlega skerta nýrnastarfsemi (þ.e.
kreatínín klerans <30 ml/mín. skal hefja meðferð með 4 mg. Börn: Lyfið er ekki
ætlað börnum. Frábendingar: Ofnæmi fyrir einhverju af innihaldsefnum lyfsins.
Meðganga og brjóstagjöf. Varnaðarorð og varúðarreglur: Skyld lyf geta aukið
þvagefni í blóði og kreatínín í sermi hjá sjúklingum með tvíhliða
nýrnaslagæðaþrengsli eða þrengsli í slagæð að einu nýra ef aðeins eitt nýra er
til staðar. Þetta getur einnig átt við um angíótensín II viðtaka antagónista. Hjá
sjúklingum með alvarlega skert blóðrúmmál geta einkenni lágþrýstings komið
fram. Samhliða gjöf á Atacand® og kalíumsparandi þvagræsilyfi getur valdið
hækkun á kalíumþéttni í sermi. Milliverkanir: Engar þekktar. Aukaverkanir:
Lágþrýstngur vegna áhrifa lyfsins. Lyfhrif: Eiginleikan Atacand® er forlyf ætlað
til inntöku. Það umbreytist hratt í virkt efni, candesartan, vegna esterhýdrólýsu
við frásog úr meltingarvegi. Candesartan er angíótensín II viðtaka blokki,
sérhæfður fyrir AT-1 viðtaka, með sterka bindingu við og hæga losun frá
viðtakanum. Það hefur enga eigin virkni. Blóðþrýstingslækkandi verkun er
vegna lækkunar á útlægu æðaviðnámi, en hjartsláttartíðni, slagrúmmál og
hjartaútfall breytist hins vegar ekki. Það er ekkert sem bendir til alvarlegs eða
óeðlilega mikils lágþrýstings eftir fyrsta skammt eða versnunar þegar meðferð
er hætt. Blóðþrýstingslækkandi verkun hefst innan 2 klst og næst hámarks
blóðþrýstingslækkandi verkun, innan fjögurra vikna og helst við langtíma
meðferð. Blóðþrýstingslækkun af völdum lyfsins helst jöfn í 24 klst. og þess
vegna er nægjanlegt að gefa lyfið einu sinni á dag. Lyfið hefur svipaða virkni,
óháð aldri og kyni sjúklingsins. Candesartan eykur blóðflæði um nýru og
viðheldur eða eykur gaukulsíunarhraða á meðan viðnám nýrnaæða og
síunarhlutfall minnkar. Atacand® hefur engar óæskilegar verkanir á blóðsykur
eða blóðfitu. Lyfjahvörf: Frásog og dreifing: Eftir inntöku umbreytist
candesartan cílexetíl í virka efnið candesartan. Meðal aðgengi (nýting)
candesartans er u.þ.b. 40% eftir inntöku á candesartan cílexetíli í lausn.
Meðalhámarksþéttni í sermi (Cmax)) næst eftir 3-4 klst. eftir inntöku töflu. Þéttni
candesartans eykst línulega með auknum skammti á lækningalegu
skammtabili. Ekki hefur greinst neinn munur á lyfjahvörfum candesartan eftir
kyni. Flatarmálið undir sermiþéttni-á móti-tíma-kúrfu (AUC) fyrir candesartan
breytist ekki vegna fæðu. Candesartan er í miklum mæli bundið plasma-
próteinum (>99%). Dreifingar-rúmmál candesartans er 0,1 l/kg. Umbrot og
útskilnaður: Candesartan skilst aðallega út í óbreyttu formi í þvagi og galli og
einungis að litlum hluta vegna umbrota í lifur. Lokahelmingunartími
candesartans er u.þ.b. 9 klst. Engin uppsöfnun á sér stað við endurtekna
skammta. Heildar plasmaklerans candesartans er u.þ.b. 0,37 ml/mín./kg, með
nýrnaklerans u.þ.b. 0,19 ml/mín./kg. Eftir inntöku á 14c-merktu candesartan
cílexetíli safnast um 30% af heildargeislavirkni fyrir í þvagi og um 70% í saur.
Lyfjahvörf hjá ákveðnum sjúklingahópum: Hjá öldruðum (eldri en 65 ára) aukast
bæði Cmax og AUC fyrir candesartan miðað við unga einstaklinga. Engu að
síður er blóðþrýstingssvörun og tíðni aukaverkana svipuð eftir gefinn skammt
af Atacand® hjá ungum og öldruðum, svo ekki er nauðsynlegt að leiðrétta
skammta hjá öldruðum. Hjá sjúklingum með skerta nýrnastarfsemi í
samanburði við þá sem hafa eðlilega nýrnastarfsemi, sést hækkun á Cmax,
AUC og útskilnaðarhelmingunar-tíma candesartans. Þrátt fyrir það er ekki
nauðsynlegt að leiðrétta skammta hjá sjúklingum með væga til miðlungs skerta
nýrna-starfsemi. Hjá sjúklingum með alvarlega skerta nýrnastarfsemi (þ.e.
kreatínín klerans <30 ml/min./1,73 m^ BSA) er klínísk reynsla takmörkuð og
íhuga skal hvort gefa skuli lægri upphafsskammt 4 mg. Hjá sjúklingum með
væga eða miðlungs skerta lifrarstarfsemi hafa engar breytingar á lyfjahvörfum
sést.
Pakkningar og verð: mars 1998. Greiðsluþátttaka sjúkratrygginga: R, B.
Pakkningar: Töflur 4 mg: 28 stk. (þp.) -2.853 kr.; 98 stk. (þp.) -7.966 kr.; 1 tafla x 98
stk. (þp, sjúkrah.pkn.) -7.966 kr. Töflur 8 mg: 28 stk. (þp.) -3.172 kr.; 98 stk. (þp.) -
8.987 kr.; 1 tafla x 98 stk. (þp, sjúkrah.pkn.) -8.987 kr. Töflur 16 mg: 28 stk. (þp.) -
3.810 kr.; 98 stk. (þp.) -10.980 kr.; 1 tafla x 98 stk. (þp, sjúkrah.pkn.) -10.980 kr.
Markaðsleyfishafi: Hássle Lákemedel, Svíþjóð.
Umboð á íslandi: Pharmaco hf., Hörgatúni 2, Garðabæ.
Heimildin
I: Nishikawa K et al. Candesartan cilexetil: a review of its preclinical pharmacology. Journal of Human Hypertension
1997; 11 Suppl 2: S9-S17.
2: Sever P. Candesartan cilexetil: a new. long-acting. effective angiotensin II type 1 receptor blocker.
3: Hiibner R et al Pharmacokinetics of candesartan after single and repeated doses of candesartan cilexetil in young
and elderfy healthy volunteers. Journal of Human Hypertension 1997; 11 Suppl 2: S19-S2S.
4: Elmfeldt 0 et al Candesartan cilexetil. a new generation angiotensin II antagonist provides dose depentent
antihypertensive effect Journal of Human Hypertension 1997; 11 Suppl 2: S49-S53.
5: Andersson OK and Neldam S. A comparison of the anbhypertensnre effects of candesartan cilexetil and losartan in
patients with mild to moderate hypertension. Journal of Human Hypertension 1997; 11 Suppl 2: S63-S64.
6: Sever P and Holttgreve. Long-term efficacy and tolerability of candesartan cilexetil in patients with mild to
moderate hypertension. Journal of Human Hypertension 1997; 11 Suppl 2: S69-S73.
7: Belcher G et al. Candesartan cilexetil: safety and tolerability in healthy volunteers and pabents with hypertension.
Journal of Human Hypertension 1997; 11 Suppl: S85-S89
8: Heuer HJ et al. Twenty-four hour blood pressure profile of different doses of candesartan cilexebl in pabents with
mild to moderate hypertension. Journal of human Hypertension 1997; 11 Suppl 2: S55-S56