Læknablaðið - 15.06.1999, Blaðsíða 65
LÆKNABLAÐIÐ 1999; 85
557
samstarf þeirra og sameina þá
í stærri einingum til þess að
auka gæði þjónustunnar, ekki
síst gæði tilvísana á sjúkra-
húsvist. Það þurfi að koma í
veg fyrir ónauðsynlegar inn-
lagnir á sjúkrahús og það
verði best gert með því að efla
heilsugæsluna og auka fagleg
gæði hennar. Til þess þurfi að
veita heimilislæknunum að-
gang að ýmiss konar stoð-
þjónustu og tækjabúnaði sem
einyrkjar hafi ekki tök á að
koma sér upp.
Þarna er reyndar komið inn
á svið sem mikið hefur verið
tekist á um hér á landi, ekki
síst innan læknastéttarinnar,
það er hvort rétt sé að hafa til-
vísanakerfi eða ekki. Um það
verður ekki fjallað frekar í
þessari grein þótt vissulega
geti það haft áhrif á kjör og
starfsaðstæður lækna, ekki
síst heimilislækna sem mikið
mæðir á um þessar mundir.
Fólki þarf að Iíða vel í
vinnunni
En svo aftur sé horft til
Danmerkur þá hafa stjómvöld
og starfsmenn í heilbrigðis-
kerfinu beint sjónum sínum til
framtíðar að undanförnu. Það
á ekki hvað síst við um fram-
tíð sjúkrahúsanna enda hefur
danska heilbrigðiskerfið legið
undir ámæli að undanförnu
fyrir að vera dýrt en ekkert
sérstaklega skilvirkt eða gott.
Auk áðurnefndrar sjúkrahús-
skýrslu hefur ráðuneytið látið
vinna tvær aðrar skýrslur sem
hafa að geyma spár um þróun
sjúkrahúsanna næstu 11 árin
eða fram til ársins 2010.
I Danmörku er skortur á
læknum, hjúkrunarfræðingum
og öðrum heilbrigðisstéttum
farinn að gera vart við sig og
því er í skýrslunum varið
Gunnar Helgi Guðmundsson
hefur áhyggjur af því að lieimil-
islœkningar sem fag séu að
hruni komnar.
drjúgu plássi í vangaveltur um
möguleika á að fjölga þeim
sem vilja starfa á sjúkrahús-
unum. í öllum skýrslunum eru
höfundar þeirrar skoðunar að
vænlegasta leiðin til þess sé
að gera sjúkrahúsin að aðlað-
andi vinnustöðum þar sem
starfsfólki líði vel. Til þess að
svo megi verða þurfi bæði
stofnanimar og starfsfólkið að
sýna sveigjanleika.
Skýrsluhöfundar sjá fyrir
sér að vinna verði unnin í
teymum eða litlum vinnuhóp-
um þar sem enginn vafi leiki á
því hver beri ábyrgðina en all-
ir leggi sitt af mörkum og
verkaskipting geti þess vegna
verið dálítið fljótandi. Þessir
litlu hópar geti unnið gegn
þeirri tilfinningu sem oft
grípur fólk á stórum sjúkra-
húsum að það sé bara lítið
tannhjól í stórri og ómann-
eskjulegri vél. Aðalatriðið sé
þó að starfsfólk - og þá er átt
við allar stéttir - geti haft
áhrif á skipulag vinnunnar og
að dregið sé úr eftirliti að ofan
með því hvernig það sinnir
störfum sínum. Það sé besta
leiðin til þess að draga úr
streitu og auka starfsánægju.
Undir þessi sjónarmið hefur
formaður dönsku læknasam-
takanna, Torben Pedersen,
tekið og öll viðbrögð forystu-
manna danskra lækna við
skýrslugerð stjórnvalda hafa
verið jákvæð.
Tæknin eykur afköstin
I sjúkrahússkýrslu ráðu-
neytisins segir að þótt mark-
miðið sé að auka afköst og
skilvirkni í rekstrinum og þar
með að ná fram aukinni hag-
kvæmni sé ekki ætlunin að
skera niður framlög til sjúkra-
húsanna. Þvert á móti sjá
menn fyrir aukningu á fram-
lögum en þær fjárhæðir sem
sparast ntuni renna til þess að
auka þjónustuna við sjúklinga
sem aftur leiði til betra starfs-
umhverfis fyrir starfsfólkið.
Ráðuneytið spáir því að eft-
irspurn eftir þjónustu sjúkra-
húsanna muni aukast jafnt og
þétt á næstu árum, auk þess
sem kröfur sjúklinga unt góða
þjónustu muni verða meiri.
Það stafi af aukinni menntun
almennings. Þetta mun að
sjálfsögðu valda erfiðleikum
við að manna stöður vegna
þess að framboð á menntuðu
heilbrigðisstarfsfólki verður
fyrirsjáanlega minna á næstu
árum en verið hefur til þessa.
A móti því vega tæknifram-
farir sem fæða sífellt af sér ný
tæki sem gera störfin auðveld-
ari og auka afköstin.
Ráðuneytið sér einnig fyrir
sér að göngudeildir muni taka
við æ fleiri sjúklingum sem
fram til þessa hafa þurft að
leggjast inn. Árið 1995 fór
réttur helmingur allra skurð-
aðgerða á sjúkrahúsum fram á
göngudeildum og því er spáð
að þetta hlutfall verði komið í
65% árið 2002.